وبلاگ، همه بهانه از توست

Weblog Awardsهفته‌نامه چلچراغ– مسابقه وبلاگ‌های برتر دوچه وله هم برگزار و نتایجش اعلام شد. بر خلاف تصور بعد از اعلام نتایج به مانند هر انتخاب و مسابقه دیگر اعتراضات خاموش شد و به اصطلاح طوفان فروکش کرد انگار نه انگار که عده‌ای به این امر معترض بودند و گویا ما در مقابل تقدیر همشه باد تسلیم شویم و دم فرو بندیم. گروه برگزارکننده هم علی‌رغم امیلی که برای برخی از معترضان ارسال کرده بود که تا پایان مسابقه تحمل کنید، ما در حال بررسی اعتراض‌ها هستیم و پس از اعلام نتایج، پاسخگو خواهیم بود و چه و چه، هچ توضیحی ارائه ندادند و انگار که پرونده از تمام جهات مختومه اعلام شد!
اما بحث ما بر سر موضوعی دیگر است. می‌خواهیم روی چند نکته بررسی انجام دهیم. این که اساساً مسابقه یا رقابتی میان وبلاگ‌ها معنا و مفهوم دارد؟ در صورتی که چنین چیزی را قابل تعریف می‌دانیم، چه شیوه‌ای برای برگزاری مسابقه مناسب است؟ آیا نامزد شدن در چنین مسابقه‌ای و کسب آرا باید به صورت الکترونیکی انجام شود یا آن که نیاز به هیأت داوران داریم و یا ترکیبی از هر دو روش باید ارائه شود. به راستی راهکار چیست؟
سابقه مسابقه
برگزاری مسابقات برترین وبلاگ‌ها میان وبلاگ‌های فارسی‌زبان در ایران برای اولین بار توسط ماهنامه دنیای کامپیوتر و ارتباطات و به مدت دو سال پیاپی برگزار شد. سال اول برندگان این مسابقه به صورت آرای الکترونیکی و توسط کاربران اینترنتی انتخاب می‌شدند که به دلیل مسائل فنی برندگان آن دوره چندان مورد قبول همگان قرار نگرفتند. هر چند انجام این مسابقه توسط یک مجله ایرانی در دنیا خبرساز شد به نحوی که سایت بلاگر هم لینکی به سایت مسابقه داد و اخبارش را منتشر کرد. در دوره دوم این مسابقه به خاطر جلوگیری از اشتباهات سال گذشته، ابتدا یک دبیرخانه موقت از میان روزنامه‌نگاران و بلاگرهای قدیمی‌تر برای مسابقه تعیین شد و مسابقه به دو بخش تقسیم گردید. یک بخش انتخاب کاربران که مشابه سال قبل ولی با کنترل بیشتر برگزار شد و دیگری انتخاب بخش داوران که سعی بر آن بود که وزن و ارزش مسابقه به این قسمت منقل شود.
پس از برگزاری این دو دوره، مسابقات دیگری در حوزه‌های مشخص و محدودتر یا تخصصی برگزار شد. اما هچ کدام به اندازه دو مورد نخست در بخش‌بندی‌های متعدد و حوزه جغرافیای عمومی انجام نشد. به دنبال مسابقات دیگری همچون bloggies که مسابقه‌ای جهانی بود و از سال ۲۰۰۱ به طور سالانه برگزار می‌شد، دوچه‌وله تصمیم گرفت تا مسابقه‌ای در سطح جهانی برگزار کند. این مسابقات از سال ۲۰۰۴ شروع شد و در دور اول بخشی برای وبلاگ‌های فارسی نداشت.


راهی برای انتخاب
اگر فرض را بر این بگذاریم که وبلاگ‌ها هم به مانند رسانه‌های دیگر چون مطبوعات، رادیو و تلویزیون قابل رقابت هستند، باید به دنبال یک شیوه مناسب برای انتخاب برترین‌ها باشیم. سؤال اول اما این است که کدام برگزارکننده مناسب‌تر و شایسته‌تر است؟ برای پاسخ به این سؤال ابتدا باد ببینیم که چه گزینه‌های موجود است. چنن مسابقه‌ای را می‌تواند یک سرویس‌دهنده برگزار کند. جایی شبیه پرشین‌بلاگ، بلاگفا، بلاگ‌سکای، میهن‌بلاگ و… اما بشتر این گزینه‌ها به طور منفرد توانای این را ندارند که از پس هزینه‌های چنین مسابقه‌ای بربیاند مگر آن که ارتباطاتی قوی جهت کسب اسپانسر داشته باشند. ضمن آن که انتخاب برنده توسط هر یک از آنها می‌تواند شبهاتی را به همراه داشته باشد چرا که سرویس‌دهنده در صورت انتخاب یک وبلاگ از سرویس خود، مورد بازخواست قرار می‌گیرد. راه حل در این گزینه این است که کنسرسومی از سرویس‌دهنده‌ها این مسابقه را برگزار کنند. از طرف دیگر تجربه نشان داده که تجمع رقبا در کنار هم کار طاقت‌فرسایی‌ست.
گزینه بعدی این است که کار را یک نشریه محبوب یا گروهی متشکل از چند نشریه بر عهده بگیرد. این کار قبلاً توسط روزنامه گاردین برای انتخاب برترین وبلاگ بریتانا صورت گرفت و همان طور که ذکرش رفت در ایران هم ماهنامه دنیای کامپیوتر و ارتباطات دو بار متولی این امر شد.
یک گزینه دیگر برگزاری این مسابقات توسط بخش دولتی است. این اتفاق اگر بفتد هر چند از لحاظ مالی و برگزاری کیفیت مسابقه بالا خواهد رفت اما در نظر گرفتن ملاحظات در انتخاب وبلاگ‌ها دخیل خواهد بود و از آنجایی که بسیاری از وبلاگ‌ها در چارچوب‌های مورد نظر این بخش نمی‌گنجند، لاجرم از گردونه رقابت کنار گذاشته می‌شوند و در نتیجه مسابقه جامع نخواهد بود.
راه دیگر، برگزاری این مسابقه توسط رسانه‌های دیداری و شنیداری است که در صورت برگزاری توسط بخش دولتی این رسانه‌ها مشکلات قبلی همچنان پابرجاست و در صورت برگزاری توسط رسانه‌های خارجی هم مشکلات خاص خود پیش می‌آید که البته باید درباره تک‌تک آنها به طور جداگانه بحث شود.
یک پیشنهاد دیگر می‌تواند برگزاری این مسابقه توسط نهادها و انجمن‌های شبیه انجمن صنفی مطبوعات باشد. البته این در صورتی امکان‌پذیر است که اساساً وبلاگ‌نوسی به عنوان یک نوع روزنامه‌نگاری خاص پذیرفته شود که این خود بحثی است مفصل. از طرف دیگر تأسیس انجمن‌های مشابه در حوزه وبلاگ نیز مخالفان بسیار و متعددی دارد که بیشتر آنها گمان دارند بلاگرها در حوزه یک انجمن واحد نمی‌گنجند چرا که از نظر ساختاری بسیار متنوع و از نظر تفکر بسار متفاوتند.
مدل‌های برگزاری
این که چه مدلی برای برگزاری مسابقه مناسب است جای بحث دیگری‌ست. آیا برترین وبلاگ‌ها باید بر اساس منطقه جغرافیایی یا زبان نوشتاری انتخاب شوند؟ آیا وبلاگ‌ها را باید بر اساس موضوع مورد بررسی قرار داد و در هر حوزه وبلاگ‌های برتر را یافت؟ یا این که وبلاگ‌ها باید از ترکیب دو روش قبل مورد نقد قرار بگیرند؟
پرسش و پاسخ
ما روش‌های گوناگونی را تجربه کرده‌ایم. حتی اگر به «آزمون و خطا» معتقد باشیم، اکنون زمان آن رسیده تا روش‌ها و مدل‌های فوق را به بحث بگذاریم و چکش‌کاری کنیم تا به نتیجه‌ای معقول برسیم. پس می‌رسیم به این سؤال: به نظر شما کدام روش یا مدل مناسب است؟ پیشنهاد جدیدی ندارد؟

3 دیدگاه دربارهٔ «وبلاگ، همه بهانه از توست;

  1. فکر کنم من هم شرکت کردم. این چلچراغ که این قدر خز شده که لان ۱ ساله نمی‌خرم دیگه! حالا برم بگیرم ببینم کیا برنده شدن.
    ولی فلسفه پشت این کار رو کلاً دوس ندارم.
    نیما: اشتباه نکن. منظورم از هفته‌نامه چلچراغ منبع نوشته بود که عین همین نوشته رو اون جا نوشتم. اگه می‌خوای به خاطر این نوشته بری اون جا رو بخونی الکی نخر. بعدش بابا ما این قدرها هم خز نیستیم که فرک می‌کنی! برای اطلاع از برنده‌های مسابقه کافیه به سایتش قط سر بزنی. منظور من هم از این نوشته این بود که خواستم ببینم نظر ملت بلاگر درباره طرز برگزاری چنین مسابقاتی چیه.

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید