آسیب‌شناسی «خوراک» سایت‌های خبری فارسی

RSSاین روزها که به شدت به پیگیری اخبار از طریق خوراک‌خوان (فیدخوان- فیدریدر) گوگل معتاد شده‌ام، هم با وبلاگ‌ها و منابع خبری جدیدی آشنا شدم هم توانستم به راحتی به سایت‌هایی که مسدود شده‌اند دسترسی داشته باشم (اگر نمی‌دانید فید و فیدخوان چیست این‌جا را بخوانید). اما نکته‌ای که به نظرم رسید، نامنظمی برخی از خروجی‌های rss، xml یا صورت‌های دیگر فید در برخی وبلاگ‌ها و وب‌سایت‌ها بود. برخی از این خروجی‌ها تنها به یک تیتر یا حداکثر چند خط اول (لید) محدود شده‌اند و امکان خواندن تمام مطلب فراهم نمی‌شود. شاید یکی از این دلایل تشویق خوانندگان به مراجعه به سایت اصلی برای ادامه مطالعه و عدم افت تعداد بازدیدکنندگان از سایت باشد.
با وضعیتی که در دسترسی به برخی سایت‌ها موجود است، این امر غیرممکن به نظر می‌رسد. در حقیقت خوراک‌های ناقص، تعداد زیادی از علاقمندان را از خواندن متن کامل محروم می‌کند. با توجه به این‌که موضوع تنظیم خبر به شکل هرم وارونه (فوکوس محتوا در بالای متن) به دلیل عدم آگاهی یا ویژگی رسانه در وبلاگ‌ها رعایت نمی‌شود، عملاً خواننده مطلب از طریق خوراک‌خوان هم از موضوع سر در نخواهد آورد و بدیهی است که با کلیک روی لینک برای مطالعه متن کامل، با صفحه دسترسی ممنوع مواجه می‌شود. شاید لازم است که دوستانی که آشپزی‌شان خوب است و تنظیم فید و پخت خوراک را به خوبی می‌دانند، فداکاری کرده و یک راهنمای گام به گام برای بلاگرها و وب‌سایت‌های خبری بنویسند.
از میان خوراک‌های تولیدی توسط رسانه‌های فارسی‌زبان برخی خوشمزه‌ترند. اگر بخواهیم رسانه‌های خبری عمده فارسی خارج از ایران را بررسی کنیم، به این نتایج خواهیم رسید:


۱- سایت بی‌بی‌سی فارسی: به عنوان یکی از اولین سایت‌های خبری فارسی‌زبان که به دنبال سایت اصلی خود، استفاده از فید را به خوانندگان توصیه می‌کند و حتی یک راهنمای فارسی درباره این‌که فید چیست در ستون کناری خود گنجانده، خوراک این سایت تنها ۴ پاراگراف اول را در اختیار قرار می‌دهد. با توجه به آن‌که اصول ادیتوریال بی‌بی‌سی می‌گوید که پاراگراف‌ها باید گوچک باشند و هر یک به یک موضوع بپردازند، این مقدار برای خواننده علاقمند کافی نیست. گرچه همین اصول و تأکید آن بر هرم وارونه خواننده را سردرگم نمی‌کند. تفکیک فید بر اساس سرویس برای بی‌بی‌سی فارسی موجود است.
۲- صفحه فارسی دویچه‌وله: با آن‌که این سایت در ایران فیلتر نیست اما این‌جا هم راهنمایی به زبان فارسی درباره آر.اس.اس می‌بینیم. فید دویچه‌وله تنها شامل لید یعنی پاراگراف اول است. این سایت هم خوراک را برای ذائقه‌های مختلف تفکیک کرده و آن‌را بر اساس سرویس در دسترس قرار می‌دهد.
۳- سایت فارسی صدای آمریکا: این‌جا هم یک دستور آشپزی فارسی برای استفاده از خوراک‌خوان پیدا می‌کنید. هر خبر در فید منحصر به لید یا پاراگراف اول است. برخلاف دویچه‌وله که فیلتر نیست و خواننده علاقمند می‌تواند با کلیک روی لینک خبر، ادامه آن‌را در سایت بخواند، این امکان برای سایت فارسی صدای آمریکا مقدور نیست. امکان استفاده از فید هر بخش یا کتگوری به طور مجزا فراهم شده است.
۴- رادیو فردا: صفحه راهنمای فید به فارسی در این وب‌سایت هم هست و می‌توان به تفکیک موضوع هم یک فید مجزا را انتخاب کرد. الگو همان الگوی صدای آمریکا است یعنی یک پاراگراف به ازای هر خبر در فید. همان مشکل قبلی به خاطر فیلترینگ، این‌جا هم وجود دارد.
۵- رادیو زمانه: یک خوراک خوشمزه برای شکموها! به نظر می‌رسد، استفاده از بلاگرها در تیم زمانه نتیجه بهتری داده است چرا که فید این سایت بسیار منظم و شکیل تنظیم شده. فونت‌های متن تاهما هستند که برای خواندن در وب مناسب‌تر از بقیه به نظر می‌رسند. تصاویر که در موارد قبلی (به جز گزارش‌های تصویری بی‌بی‌سی فارسی) مشاهده نمی‌شد در فید رادیو زمانه تمام و کمال موجود است. لینک فایل‌های صوتی (پادکست) و متن کامل خبر را می‌توانید در فید مشاهده کنید. فقط عجیب است که چرا بخش نظرات را (به عنوان تعاملی‌ترین سایت خبری ایرانی) در فید نیاورده‌اند. عجیب‌تر آن‌که راهنمای فارسی درباره فید برای علاقمند کردن مخاطبان به استفاده از این شیوه در سایت موجود نیست.
۶- روز آنلاین: فید این سایت کامل است اما به هیچ‌وجه تر و تمیز و شسته رفته نیست. هیچ پاراگرافی در فید وجود ندارد و همه جملات به دنبال هم ردیف شده‌اند. از قرار معلوم گردانندگان این سایت علاقه‌ای به فید ندارند چرا که حتی لینک فیدشان را در سایت نگذاشته‌اند.
۷- بخش فارسی رادیو فرانسه: هنوز یک ماه نشده است که سایت فارسی راه‌اندازی شده و بدیهی است که بخش هایی از آن در حال تکمیل باشد. صفحه راهنمای فید هنوز تکمیل نشده و لینک آر.اس.اس هم در صفحه نامشخص است و بیننده باید چند دقیقه‌ای به دنبال آن بگردد. فید شامل یک پاراگراف کوتاه یا لید به ازای هر خبر است.

14 دیدگاه دربارهٔ «آسیب‌شناسی «خوراک» سایت‌های خبری فارسی;

  1. راستش از روزی که اومده بودم جشن و حضور شریعت رضوی با حضور پررنگ‌تر خاتمی رو دیدم همش پیش خودم فکر می‌کردم نکنه زبونم لال چلچراغ داره از خانواده‌ی شریعتی به نفع خاتمی استفاده‌ی ابزاری می‌کنه!! مقاله‌ی سوسن شریعتی رو که دیروز از طریق وبلاگ شما لینک شده بود خوندم. بی‌تعارف خیلی خیلی لذت بردم. هم از بابت مطلبی که برام روشن شده بود و هم خود مقاله و جذلبیتش. مرسی آقای اکبرپور. من جواب خیلی سؤال‌هامو گرفتم. بی‌نهایت ممنونم. شما جزو استثنایی‌ترین خبرنگارانی هستین که بین زمینه‌ی تحصیلی و علایقتون ارتباط فوق‌العاده و گاه رشک‌برانگیزی ایجاد کردین. همیشه شاد و به روز باشین.
    نیما: شما لطف دارید. سپاسگزارم. 🙂

    پاسخ
  2. در مورد رادیو زمانه، یک‌بار به آقای جامی ای‌میل زدم و خواستم اون فایل اصلی فید رو برام بفرسته. کار حسین درخشان که در وبلاگ خودش هم به همین ترتیب فیدها رو با هم ترکیب کرده. در زمانه هم همین کار رو کرده، یعنی فید تمام بخش‌ها رو در یکی خلاصه کرده. اما خب، ای‌میل جوابی نداشت 🙂
    نیما: البته فکر نکنم الان هودر این کار رو کرده باشه. اصولاً حسین زیاد به فونت تاهما علاقمند نیست. باید کار یکی دیگه باشه.

    پاسخ
  3. خوشم میاد آدمی که برای بیگانه پول می‌گیره و کار می‌کنه، موقع معرفی هم اونا را معرفی می‌کنه و علامت می‌ده. پول چیز خوبیه و همه چیزمون باید به همه چیزمون بیاد. آخه ما خیلی باکلاسیم!
    نیما: می‌گم آوستین خوش می‌گذره؟ هنوز لوک خوش‌شانس نتونسته تگزاس رو فتح کنه؟ چه خبر؟

    پاسخ
  4. جناب اکبرپور، الآن متوجه شدم که پست‌های شما هم به‌صورت خلاصه در گوگل ریدر ظاهر می‌شه. ظاهرن وبلاگ شما هم فیدها را کوتاه می‌کنه. درسته؟
    نیما: فید من فقط بخش اولی رو که توی صفحه اول وبلاگ می‌بینید میاره و بخش دوم رو نمیاره. یعنی طوری تنظیم شده که اگه من تمام مطلب رو توی بخش اول بنویسم، تمامش توی فید میاد و اگه بقیه‌ش رو در بخش دوم بنویسم، نمیاد.

    پاسخ
  5. سلام آقای اکبرپور
    می‌گم من می‌خوام از بلاگفا اسباب‌کشی کنم. کدوم وبلاگ سرویس رو پیشنهاد می‌کنین؟!
    نیما: وردپرس دات کام.

    پاسخ
  6. به این ۷ مورد وب نوشته های محمد علی ابطحی را نیز اضافه کنید که حتی یک حرف از متن را داخل خوراک نمی‌گذارد، مبادا اضافه وزن پیدا کنیم.
    نیما: فرزاد جان، در این مطلب به وبلاگ‌ها نپرداخته‌ام. اما دم آقای ابطحی هم گرم.

    پاسخ
  7. آها، متوجه شدم. حق با شماست. ولی خب شما هم بد نیست پست آخرتون را کامل بگذارید و هر وقت یک چیز جدید می‌نویسید، پست ما قبل آخر را کوتاه کنید. نه؟ دست کم این‌جوری می‌شه در فید ریدر نوشته‌تان را کامل خواند.
    نیما: معمولاً در مدیریت محتوا صحیح نیست که دوباره‌کاری بشه. یعنی راه‌حلی که می‌گی کار رو دوبرابر می‌کنه و حداقل برای من که واقعاً زمان مهمه، مجبور می‌شم کاری رو دوبار انجام بدم. اما شاید دستکاری در فید بتونه راه‌حل مناسبی باشه. یعنی می‌شه خروجی فید رو طوری تنظیم کرد که قسمت دوم هم به دنبال قسمت اول بیاد. از طرفی مراجعه به صفحه اصلی سایت هم برای اون‌که آگهی‌ها دیده بشن و مثلاً لینکدونی هم خونده بشه ضروری به نظر می‌رسه. باید راه‌حل بینابینی رو انتخاب کرد.

    پاسخ
  8. نیما جان دنبال ام‌تی‌کار خبره گشتم نبود. یعنی هیچکس نتونست فیدخوانمو درست کنه…
    نیما: روی لینک زیر کلیک کن. محتوای باکس خاکستری دوم رو کپی کن توی تمپلت RSS 2.0 که در بخش قالب‌های وبلاگت هست. فایل‌های ایندکس وبلاگت رو بازسازی کن.
    http://homepage.univie.ac.at/horst.prillinger/blog/archives/2003/08/000104.html

    پاسخ
  9. سلام آقای اکبرپور
    از طریق یکی از دوستانم با سایت سرچلز آشنا شدم. سایت فوق‌العاده‌ایست. ایده تازه آنچنانی ندارد اما به خوبی توانسته مخلوطی از موتور جستجو، سوشیال گروپ‌ها مثل سیصد و شصت و اینها و دیگ‌ایت و بالاترین را در یک جا جمع کند. من خودم هنوز دارم باش ور می‌رم.
    یه سر بش بزنید و نظرتون رو بهم میل کنید.
    دستتون بابت دست‌نوشته‌های خوبتون تو وبلاگ و مجله هم درد نکنه.
    نیما: خب ای کاش آدرسش رو هم توی نظرت می‌ذاشتی.

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید