نقطویون و حروفیون

مدت‌ها بود که مرتباً عبارات «نقطویه» و «حروفیه» را می‌شنیدم و برای من جای سؤالات بسیاری درباره چگونگی این جنبش و پیدایش آن پیش می‌آمد. اولین بار تابستان سال گذشته بود که به مناسبت طراحی سایت مرکز اسلامی لندن با آقای عبدالله گیویان آشنا شدم که برای مدتی از لندن به تهران آمده بود. یک روز در میان بحث‌های جسته و گریخته‌ای که با هم می‌کردیم که البته من بیشتر شنونده بودم و از صحبت‌ها استفاده فراوانی می کردم، حرف به سوی اسطوره‌شناسی و نمادشناسی و مسائل مشابه امتداد پیدا کرد. یادم می‌آید که بحث مربوط به کتاب راز داوینچی بود که کشیده شد به جنبش نقطویون و حروفیون. این موضوع برای من آن قدر جذاب بود که شروع کردم به خریدن کتاب‌های متعدد درباره اسطوره‌شناسی. دیروز در حال مطالعه کتاب دیگری بودم به نام «گیلان» از مجموعه «ولایات دارالمرز ایران» تألیف هـ.ل.رابینو کنسولیار بریتانیا در رشت که بر حسب اتفاق رسیدم به بحثی در همین زمینه. در پاورقی این کتاب در این مقوله آمده است:
«نقطویان یا پسیخانیان- در حدود سال ۸۰۰ هجری به هنگام سلطنت امیر تیمور گورکان در ایران، محمود از مردم پسیخان گیلان، مذهب نقطوی را بنیان گذاشت. پیروان این مذهب به نام او محمودیه و همچنین به نام سرزمینی که محمود از آن جا برخاست، پسیخانیان نیز ذکر می‌کنند. او ابتدا در سلک طرفداران فضل نعیمی استرآبادی پیشوای مذهب حروفیه در آمد».

ادامه