قرارهای فیس‌بوکی یا فلش موب؟

مدتی است که با ازدیاد قرارهایی روبه‌رو هستیم که در فضای مجازی شکل گرفته‌اند. تقریباً روزی نیست که یک قرار ملاقات دسته‌جمعی که از روی فیس‌بوک هماهنگ شده است، برگزار نشود. هندوانه‌خوری دسته‌جمعی بعد از افطار، کوهنوردی، جنگ تفنگ آپ‌پاش و مواردی از این قبیل. برخی از این قرارها ساده‌تر هستند. مواردی مانند کوه‌نوردی و پیاده‌روی را می‌توان در این دسته گنجاند. تعدادی دیگر مانند پاک کردن شیشه‌های ماشین با هدف پشتیبانی از کودکان کار هم اهداف خیرخواهانه را دنبال می‌کنند. تعدادی هم مثل آب‌بازی و جنگ تفنگ آب‌پاش با هدف شادی گروهی شکل می‌گیرند.

نکته اینجاست که نیروی انتظامی و بخش‌هایی از حکومت جمهوری اسلامی اخیراً به این مسائل حساسیت نشان می‌دهند. بارزترین این واکنش‌ها در مورد جشنواره آب‌بازی با تفنگ آب‌پاش صورت گرفت. پلیس امنیت اخلاقی تعدادی از شرکت‌کنندگان و هماهنگ‌کنندگان این برنامه را به بهانه بر هم زدن نظم عمومی و عبور از خطوط عرفی جامعه دستگیر کرد و اعترافات تعدادی از این دستگیرشدگان هم در صدا و سیما پخش شد. اما خبرهای بعدی نشان‌دهنده این است که قرارهای ساده هم مورد نوازش پلیس قرار گرفته است و تقریباً هر نوع تجمعی که از راه شبکه‌های اجتماعی هماهنگ شود، حساسیت‌برانگیز می‌شود. گفت‌وگوهایی که برخی از مسؤولان در این زمینه داشته‌اند، علاقه آنان را به سیاسی نشان دادن این قرارها می‌رساند تا جایی که در برخی اظهار نظرها این قرارها به دشمنان و رسانه‌های خارجی نسبت داده می‌شود.

ادامه

فلش‌موب، یک حرکت عمومی هیجان‌انگیز

چند سال پیش بود که برای اولین بار این اصطلاح به گوشم خورد. ویکی‌پدیا، فلش‌موب رو این طور تعریف می‌کنه: فلش موب (Flash mob) توسط یک گروه بزرگ از افراد انجام می‌شه. عده‌ای قابل توجه در یکی از اماکن عمومی در یک زمان مشخص ظاهر می‌شن و حرکتی غیرعادی رو انجام می‌دن که البته غیرقانونی نیست و پس از انجامش بلافاصله محل رو ترک می‌کنن. تمام برنامه‌ریزی هم از راه امکانات مخابراتی مثل تلفن و تلفن همراه و پیامک یا شبکه‌های اجتماعی و ایمیل صورت می‌گیره و سازمان‌ها در اون نقشی ندارن.
البته این یه تعریف عام هست و درباره همه فلش‌موب‌ها صادق نیست. فلش‌موب در سال‌های اخیر فراگیرتر شده و در نقاط مختلف دنیا انجام می‌گیره و ویدئوی بیشترشون رو هم می‌شه توی اینترنت پیدا کرد. اهداف هم متفاوت هستن. بعضی‌هاش برای سرگرمی و بعضی‌هاش برای اعتراض و بعضی دیگه اهدافی غیر از این دارن. حتی نمونه‌هایی هم هست که اهداف تبلیغاتی و آگهی‌های تجاری دارن.
مردمی که از ماجرا خبر ندارن، اغلب واکنش‌های جالب و متفاوتی نشون می‌دن. فرض کنین که شما دارین توی پارک مرکزی و معروف شهر قدم می‌زنین، یهو یک عده از افراد دور و برتون که خیلی عادی داشتن مثل شما قدم می‌زدن، سر ساعت پنج بعد از ظهر دور آبنمای وسط پارک حلقه بزنن و شروع کنن به سجده کردن و سی ثانیه بعد انگار نه انگار که اتفاقی افتاده، بذارن و برن پی کارشون (مثل این ویدئو).
یا مثلاً چند صد نفر سر یک ساعت مشخص برن توی یک فروشگاه عظیم سی‌دی و دی‌وی‌دی و محصولات فرهنگی در حالی که رنگ تی‌شرت‌هاشون دقیقاٌ هم‌رنگ تی‌شرت‌هایی هست که کارمندان اونجا پوشیدن و خیلی عادی و مثل یک خریدار شروع کنن به زیر و رو کردن دی‌وی‌دی‌ها (مثل این ویدئو).
این روزها فلش‌موب رو یک سری از شرکت‌ها برای تولید آگهی‌های بازرگانی هم استفاده می‌کنن. مشهورترین این فلش‌موب‌های تبلیغاتی رو شرکت تی‌موبایل ترتیب می‌ده. این ویدئویی هست که در ایستگاه قطار لیورپول استریت در شهر لندن گرفته شده و در نهایت تبدیل به آگهی شد (ویدئوی پشت صحنه). این هم یک نمونه دیگر در ترمینال شماره ۵ فرودگاه هیث‌رو.
در ادامه این نوشته بذارین چند تا سایت بهتون معرفی کنم. یکی از مشهورترین این وب‌سایت‌های فلش‌موب دات کام هست که خیلی از این قرارها اونجا تنظیم می‌شه. این سایت سعی کرده ده فلش موب برتر رو جمع‌آوری کنه که البته بعضی‌هاش به نظرم چندان جالب نیستن. به نظرم این یکی که ۱۱۱ مرد بدون تی‌شرت همزمان می‌رن توی یه فروشگاه بزرگ که تی‌شرت بخرن جالبه. یا این یکی که یک عده زیادی ناگهان در یک زمان شروع می‌کنن با انگشت به سوی هم شلیک کردن. این هم نمونه دیگه شلیک اما در ابعاد عظیم‌تر. این سایت هم ده ویدئوی برتر فلش‌موب رو در یوتیوب جمع‌آوری کرده. بعضی‌هاش واقعاً هیجان‌انگیز هستن. مثلاً این یکی که دویست نفر ناگهان در یک ایستگاه یخ می‌زنن و پنج دقیقه در حالت‌های مختلف فریز می‌شن. و نمونه‌های دیگه رو که در شهرهای مختلف و در اماکن عمومی متفاوت انجام شده که به نظرم مجموعه جالبی هستن.