اگه یادتون باشه، پارسال بحثی راه افتاده بود درباره تمدید دامنه وبلاگ حسین درخشان که داستانش رو کاملاً اینجا نوشته بودم. خلاصهش هم این بود که شرکت گوددی اعلام کرد که دامنه رو استثنائاً برای یک سال تمدید کرده.
البته این احتمال هم وجود داشت که دامنه خودبهخود و به خاطر این که به حساب بانکی ثبتکننده متصل هست، تمدید شده باشه. از یک ماه پیش این موضوع رو داشتم چک میکردم که آیا امسال هم این اتفاق تکرار میشه یا نه. مراجعه هر روزه من و گرفتن هو ایز نشون می داد که این دامنه تمدید نشده. یعنی تا همین چند روز پیش آخرین تاریخ اکسپایر ۲۵ نوامبر ۲۰۱۰ بود و تمدید نشده بود. البته همچنان مالک دامنه حسین درخشان بود تا این که امروز چک کردم و دیدم تا ۲۵ نوامبر ۲۰۱۱ تمدید شده. به نظر میاد که حسین توی چند روز مرخصی خودش، ترتیبی داده تا دامنه تمدید بشه و البته هم کار عاقلانهای بوده. اما این تمدید فقط برای یک سال بیشتر انجام شده. ای کاش این اتفاق برای هوستش هم میفتاد و محتوا دوباره در دسترس قرار میگرفت.
شاید هر کس دیگهای بود با توجه به این که حکم دادگاه نزدیک به بیست سال بوده، زمان بیشتری رو تمدید میکرد. میشه گفت حسین اطلاعاتی رو که برای تمدید لازمه به یکی از نزدیکانش داده. به هر حال من ترجیح میدم خوشبین باشم و فکر کنم حسین قرار نیست بیشتر از یک سال توی زندان باقی بمونه. امیدوارم این طور باشه.
دامنه
ماجرای فیسبوک و دامنه دات آی آر
جریان دامنه اینترنتی facebook.ir تو روزهای اخیر، خبرساز شده بود. یکی دو سال پیش یه مطلبی توی همین وبلاگ نوشتم و به وضعیت دامنههای دات آی آر برندهای معروف جهان اشاره کردم [+]. بعد از چند سال خلاصه شرکتهای معروف به خودشون اومدن و به فکر پس گرفتن دامنههاشون افتادن. یه تعدادی از اونها به مالک قبلی پیشنهاد قیمت دادن تا بدون درگیریها و طی مراحل حقوقی و در زمان کوتاهتری دامنه رو به دست بیارن. در مورد فیسبوک اما جریان با یک پیشنهاد قیمت ۱۰۰ یورویی شروع شد که گویا مورد توافق قرار نگرفت [تصویر].
اما نکته اینجاست که با وجود این که توی اخبار آمده که فیس بوک دامنه دات آی آر رو پس گرفته، اما هنوز نام مجید کریمیان قناد به عنوان مالک این دامنه به چشم میخوره [تصویر].
آقای کریمیان گفته که میخواسته توی این دامنه یه فروشگاه اینترنتی کتاب راه بندازه. توی کش گوگل اگه بگردین، به همچین چیزی میرسین [تصویر].
گشتی در اینترنت بهمون نشون میده که این دامنه قبلاً برای فروش عرضه شده. برای مثال در ۱۴ آوریل ۲۰۰۷ در یکی از فورومهای خارجی یک آگهی برای فروش دامنه دات آی آر گذاشته شده که نتیجهای نداشت.
این کشمکشها باعث شده تا عدهای به دخالت نهادهای بینالمللی برای بازپسگیری این دامنه اعتراض کنن و بگن وقتی که فیسبوک توی ایران فیلتره و خودش هم فعالیتی نداره، حق نداره این دامنه رو از آن خودش بدونه. من فکر میکنم صرف این که قانون کپیرایت در ایران رعایت نمیشه، نباید گفت که فیسبوک محق نیست. قانون مالکیت معنوی یه قانون جدی در دنیاست و به شدت رعایت میشه و برای کسایی که رعایتش نمیکنن، جریمههای سنگین در نظر میگیرن. در غیر این صورت با این همه تولید فرهنگی و علمی اختراع، سنگ روی سنگ بند نمیشه. من نمیدونم این چه انتظاریه که بعضیها دارن. چون فیسبوک در ایران فعالیت نداره باید از حق رایت خودش چشمپوشی کنه؟ نه تنها فیسبوک بلکه برندهای دیگه مثل یاهو و گوگل هم دلشون میخواد توی ایران فعالیت داشته باشن. به خاطر بازار بکری و جمعیت جوان، تجارت سودآوری در انتظارشونه. مسأله اینه که شرایط فعلی ایران و اوضاع تحریمها این اجازه رو بهشون نمیده. اونها منتظر هستن روزی این شرایط براشون فراهم بشه و به همین خاطر هم هست که با شدت از نامشون دفاع میکنن.
ماجرای اختلاف حقوقی Microsoft با دانشآموز کانادایی به نام Mike Rowe رو اینجا بخونین تا ببینین با این که اسم این پسر «مایک» و فامیلیش «رو» بوده، آخر کار با شرکت مایکروسافت توافق کرد. این نشون میده شرکتها برای جلوگیری از سوءاستفاده از اسمشون حتی با املاهای مختلف تا کجا میجنگن.
به هر حال اتفاقات اخیر باعث شده که رتبه دامنه دات آی آر فیسبوک تکون اساسی بخوره و در الکسا بالاتر بره.
دامنههای ir. برندهای خارجی در دست کیست؟
یادم هست وقتی که خرید و فروش دامنههای دات آی آر (ir.) همگانی شد، شرکتهای هاست و دومین و افراد دیگر شروع کردند به گرفتن دامنههای به درد بخور. در این بین برخی هم به دنبال آن بودند که دامنه دات آی آر برندهای معروف را از آن خود کنند. برخی از این دامنههای بعدها با قیمتهای گزاف فروخته شدند و برخی دیگر همچنان در دست صاحبان ایرانی هستند. در حالی که اجرای قوانین بینالمللی همچون قانون مالکیت معنوی و اختلافات سیاسی میان ایران و دیگر کشورها باعث شده تا برخی از این شرکتها دامنه خدمات خود در ایران را محدود یا مسدود کنند، از این سو نیز کمتر برندی توانسته دامنههای دات آی آر را از آن خود کند. تعداد معدودی از انها هم با گرفتن وکیل توانستهاند دامنههای مربوط به حوزه ایران را به دست بیاورند هر چند در آن خدماتی ارائه ندهند.
از جمله این شرکتها، شرکت گوگل است. در حال حاضر گوگل دات آی آر به سایتی منتهی نمیشود اما این دامنه در اختیار شرکت گوگل قرار گرفته است. با گرفتن هو ایز از گوگل دات آی آر متوجه میشوید که آدرس شرکت گوگل در آن درج شده است و با هو ایز گوگل دات کام مطابقت دارد و حتی DNSها هم روی سرور گوگل تنظیم شده است.
از قرار معلوم کارهای حقوقی مربوط به گوگل را دفتر حقوقی دکتر علی لقایی انجام میدهد. البته گوگل حتی علامت تجاری خود را در اداره مالکیت صنعتی ایران ثبت کرده است و از قرار معلوم به نسبت سایر برندها حواسش را بیشتر جمع ایران کرده [+].
حالا بد نیست نگاهی بیندازیم به برندهای مشهور دیگر و ببینیم اوضاعشان چطور است.
پنجمین سکانس از حکایت وبلاگستان
هنوز وضعیت هک شدن دامنه پرشینبلاگ دات کام نامعلوم است و کاربرانش از دامنه دات آیآر آن استفاده میکنند. گزارشی را که میخوانید از مراسم تولد پنجمین سال پرشینبلاگ تهیه کردم که حدود یک ماه پیش برگزار شد و در هفتهنامه چلچراغ در همان زمان منتشر شد:
روز تولد هر کسی برایش روز مهمی است. البته همیشه تعداد اندکی هم هستند که نه روز تولد خودشان نه روز تولد دیگران برایشان اهمیتی ندارد. در این چند سال که وبلاگها یکی از پایههای ثابت وب فارسی شدهاند، بیشتر بلاگرها دو تولد را در وبلاگهایشان اعلام میکنند. یکی تولد خودشان و دیگری تولد وبلاگشان. بخش نظرات چنین پستهایی هم اغلب پر است از تبریک دوستان و بینندگان آن وبلاگ و تقریباً همزمان میلباکس آن بلاگر پر میشود از کارتهای تبریک الکترونیکی و خلاصه یک مجلس مجازی تولد در چنین روزی برگزار میشود.
پیش آمده که بلاگرهایی که دوستان مجازی خود را به دنیای واقعی خود کشاندهاند، در کافیشاپ یا رستورانی دور هم جمع شوند و بساط تولد را کمی واقعیتر برگزار کنند. مشتریان کافهبلاگ یادشان هست که روزی نبود در آن کافه مراسم تولد یک بلاگر برگزار نشود.
اما این بار جشنی برگزار شد که مفصلتر از جشنهای قبل بود. بلاگرها و میهمانان این بار جمع شده بودند تا پنجمین سالگرد تولد اولین سرویسدهنده فارسی وبلاگها یعنی «پرشینبلاگ» را جشن بگیرند.
آقای صفار، کدام استقبال، کدام ساماندهی؟
از قرار معلوم آقای صفار هرندی -وزیر ارشاد- در حاشیه افتتاحیه نخستین جشنواره و نمایشگاه ملی و رسانههای دیجیتالی گفتهاند: «ما سایتها و پایگاهها را به دریافت مجوز از خودمان اجبار نکردیم و فقط به آنها گفتیم که مشخصات و نوع فعالیتشان را به ما اعلام کنند؛ خوشبختانه بیش از دو هزار و چند صد سایت و پایگاه اطلاعرسانی خود را معرفی کردند و هنوز برای کسانی که به این کار اقدام نکردهاند، فرصت وجود دارد. پس از ابلاغ آییننامه ساماندهی به سایتهای مختلف، خوشبختانه شاهد استقبال خوبی از ناحیه سایتها برای معرفی خودشان بودیم». [+]
از طرف دیگر دکتر سیاوش شهشهانی -مدیر ثبت دامنههای اینترنتی- کمتر از یک هفته قبل گفته: «طبق آمار دانشگاه کنتاکی آمریکا، ایران جزو چهار کشور اول در ثبت دامنههای اینترنتی کشوری است و در حال حاضر ۵۲ هزار و ۵۸۱ دامنه لاتین با پسوند ir و ۲ هزار و ۲۸ دامنه فارسی با پسوند ایران ثبت شده است. همچنین در کشور ما تعداد دامنههای اینترنتی ثبت شده با پسوند com ،net و org نزدیک به ۷۰ هزار است». [+] و [+]