واژه‌نامه اوربان برای اصطلاحات انگلیسی

urbandictionaryمعنای خیلی از اصطلاحات انگلیسی را در هیچ لغت‌نامه و قوطی هیچ عطاری نمی‌شود پیدا کرد.

اما یکی از بهترین سایت‌ها و اپلیکیشن‌هایی که در این زمینه پیدا کرده‌ام، Urban Dictionary یا همان واژه‌نامه شهری است. اصطلاحاتی که به اصطلاح از کف خیابان پیدا می‌شود و کم‌کم در بین نوجوانان و جوانان باب می‌شود و راه خودش را به ادبیات باز می‌کند معمولاً مدت‌ها طول می‌کشد تا یک جا گردآوری شود اما وجود چنین سایت‌هایی می‌تواند جمع‌آوری آنها را سریع‌تر کند.

اوربان دیکشنری یا واژه‌نامه شهری معنای واژگان و عبارات عامیانه را در بر می‌گیرد. هر روز در سایت می‌توانید اصطلاح روز را بخوانید، به ترتیب حروف الفبا اصطلاحاتی را که می‌خواهید بیابید یا آن که برای افزایش دانش زبان انگلیسی صفحات سایت را ورق بزنید و مرور کنید.

اوربان دیکشنری سایت بسیار بزرگی است. خودتان هم می‌توانید در افزودن اصطلاحات تازه یاری‌گرش باشید. اصطلاحات فرستاده‌شده توسط ویراستاران داوطلب تنظیم  می‌شود و بازدیدکنندگان سایت به آنها امتیازمی‌دهند.

این سایت در موتورهای جست‌وجو هم خوب فهرست شده است. یعنی معمولا وقتی به دنبال معنای اصطلاحی در جایی مثل گوگل می‌گردید، این سایت یکی از نخستین سایت‌های پیشنهادی است.

اوربان دیکیشنری در سال ۱۹۹۹ توسط آرون پکهم وقتی که دانشجوی سال اول علوم کامپیوتر در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا بود، تأسیس شد و یک بار در سال ۲۰۱۱ به خاطر معنا کردن عامیانه واژه  Murk به دادگاه کشیده شده است.

اندرویدی‌های علاقمند به این سایت می‌توانند از اینجا اپلیکیشن رسمی را دریافت کنند. اما بر اساس این سایت اپلیکیشن‌های متعددی هم برای آی‌او‌اس و خانواده مک ساخته شده است که به نظر من این یکی بهتر از بقیه بود.

نمونه‌های فارسی چنین سایتی را قبلا اینجا معرفی کرده بودم: سایت‌های فارسی شهری و یعنی چی (که این دومی گویا در حال بازسازی است).

پ.ن: تلفظ درست Urban می‌شود یک‌چیزی شبیه به اربَن. فکر کردم اگر بنویسم اوربان راحت‌تر تلفظ می‌شود. یک جورهایی یاد واژه آکادمی افتادم که این روزها تلفظش در شبکه‌های اجتماعی مثل توییتر به صورت عکدمی مد شده است.

اپلیکیشن یادگیری زبان فرانسوی به فارسی

بین دریایی از اپلیکیشن، کمتر برنامه‌ای هست که آدم رو به هیجان بیاره. الان می‌خوام یکی از این اپلیکیشن‌ها رو معرفی کنم. چند سال پیش توی ایران چند ماهی رو صرف یادگیری زبان فرانسه کردم. زبان فرانسه رو خیلی دوت داشتم و دارم اما متأسفانه فرصتی نشد که خوندنش رو ادامه بدم.

اما اپلیکیشن «یادگیری فرانسه با اخبار» می‌تونه این خلاء رو کاملاً پر کنه.

لوکاس، یک خبرنگار ایرانی، یک روز صبح با سردردی شدید در اطاق هتلی از خواب بیدار می‌شود. خودش نمی‌داند که در آنجا چه می‌کند. زنی اسرارآمیز مفقود شده و ٢٠٠٠٠ یورو پول و یک واکمن برای او باقی گذاشته که صداهای نامعلومی در بر دارد. پلیس او را به کلانتری احضار می‌کند. آیا او قربانی، یا همدست جنایتکاران است؟
لوکاس تحقیق در این باره را  آغاز می‌کند، اما مشکل او ندانستن زبان فرانسه است.
شما هم لوکاس را در جست‌وجوها و تحقیقاتش دنبال کنید و با زبان فرانسه آشنا شوید.

قبل از هر چیز بگم که این اپلیکیشن تولید رادیو فرانسه RFI و TV5 Monde هست. داستانی که بالا نوشته شد، به هشت زبان روایت می‌شه. شما می‌تونید زبان فارسی رو انتخاب کنید تا هم محیط اپ رو فارسی ببینید هم راوی به زبان فارسی داستان رو روایت کنه.
آموزش در دو سطح انجام می‌شه:
مبتدی: مجموعه صوتی پلیسی دو زبانه با پرسش‌های پایانی
پیشرفته: سه بخش که صوتی و تصویری که با متن و تمرین

این اپلیکیشن پیاده سازی با کمک شبکه‌ای به نام OpenFient فیس‌بوک این امکان رو فراهم می‌کنه تا  با کاربران دیگه ارتباط داشته باشید و تبادل عقیده کنید. این اپ رایگانه اما اگه دوست دارید تا محتواش با اخبار روزانه به‌روز بشه، باید نسخه کامل‌ترش رو بخرید.

این اپلیکیشن آیفونی رو می‌تونید از اینجا دریافت کنید. اما اگه آیفون ندارید، غمتون نباشه. از سایت رادیو فرانسه می‌تونید همه این دروس رو از سایتش ببینید و بیاموزید.

شناخت ژاپن به فارسی

وقتی صحبت از خاور دور باشه، همون کلمه دور کافیه تا آدم پیه سختی کسب اطلاعات رو به خودش نماله و کلاً بی‌خیال بشه. ژاپن هم که دیگه ته دنیاست از طرف شرق. چند وقت پیش نگاهی به بخش فارسی رادیو ژاپن انداختیم. حالا شاید بد نباشه اگه به سایت مرکز مطالعات ژاپن بیاندازیم تا کمی اطلاعات بیشتر کسب کنیم.

قبل از هر چیز باید گفت که طراحی سایت بسیار تر و تمیز و زیباست. مرکز مجازی مطالعات ژاپن با همکاری جمعی از دانش‌آموختگان زبان ژاپنی دانشگاه تهران و عده‌ای از علاقمندان به ژاپن به زبان فارسی هم‌زمان با هشتادمین سالگرد برقراری روابط سیاسی ایران و ژاپن در سال ۲۰۰۹- ۱۳۸۸راه‌اندازی شده.

گردانندگان این سایت این طور که گقتند می‌خوان تا مرجعی مطمئن و سالم با داده‌هایی درست باشن درباره ادبیات، فرهنگ، هنر، جامعه، سیاست اقتصاد ژاپن.ضمن این که اعلام می‌کنن هیچ گونه ارتباطی با نهادهای داخلی و خارجی ندارن و به صورت مستقل اداره می‌شن.

به هر حال اگه علاقمندید به فرهنگ ژاپن یا به هر علتی دوست دارید بیشتر درباره این کشور و فرهنگش بدونید، این سایت تقریباً کامل‌ترین سایت به زبان فارسی در اینترنته.

 

آیا ۱۴۰ نویسه برای یک توییت فارسی کافیست؟

احتمالاْ خبرش حالا به گوش همه‌تون رسیده که توییتر زبان فارسی رو عاقبت به زبان‌های رسمی توییتر اضافه کرد. البته روند ترجمه بسیار سریع صورت گرفت و هنوز تا یک ترجمه ایده‌آل کمی فاصله داریم. خوشحالم که یکی از داوطلبان ترجمه به فارسی بودم و حالا دیدن نتیجه این کار ماندگار برام لذت‌بخشه.

محیط فارسی شاید برای بسیاری از کاربران سابق توییتر جذاب نباشه. حتی ممکنه به نظرشون کاربردی نیاد اما مطمئناً مورد استقبال کاربران جدید فارسی‌زبان قرار خواهد گرفت.

اما بعد کارکردن با توییتر در این سال‌ها به این نتیجه رسیدم که مفهومی رو که با ۱۴۰ نویسه در زبان فارسی می‌شه به مخاطب انتقال داد کمتر از میزان مفهومی هست که با ۱۴۰ نویسه به زبان انگلیسی می‌شه انتقال داد. در واقع زبان فارسی نسبت به انگلیسی زبان کشدارتریه. خط فارسی و شیوه نگارش هم در این باره بی‌تأثیر نیست.

انگلیسی‌ها عموماً با خلاصه‌سازی رابطه خوبی دارند. برای نمونه می‌شه به فیفا، ناسا، اف‌بی‌آی و موارد دیگه اشاره کرد. اما در زبان فارسی این مسأله به ندرت انجام می‌شه. شاید بشه به ناجا، نزاجا و نداجا یا مواردی مثل پلیس فتا اشاره کرد که بیشتر به خاطر استفاده از این موارد در ارتش و نیروهای نظامی و انتظامیه.

ادامه

همکاری با توییتر در فارسی‌سازی آن

اگه یادتون باشه چند هقته پیش مطلبی نوشتم با عنوان پیشنهاد فارسی‌سازی توییتر. حالا بخش ترجمه سایت توییتر با اعلام این توییت رسماً اعلام کرده که با کمک کاربران فارسی‌زبان توییتر، این سایت رو در کنار زبان‌های دیگری که راست به چپ نوشته می‌شن، فارسی خواهد کرد.

زبان‌های دیگه علاوه بر فارسی، عربی، عبری و اردو هستند.

این شناسه رسمی توییتر به زبان فارسی هست: ٰTwitter in Farsi. معناش اینه که از این شناسه می‌شه اخبار رسمی توییتر رو به زبان فارسی دریافت کرد. بنابراین بهترین کار اینه که اون رو دنبال کنید.

به منظور کمک به داوطلبان، صفحه راهنما و ویدئویی هم در سایت گذاشته شده که شما می‌تونید با مشاهده این راهنما به روند فارسی‌سازی سایت کمک کنید. روش کار هم بسیار ساده هست.

از این صفحه می‌تونید وارد رابط کاربری ترجمه بشید. ابتدا با شناسه کاربری توییتر خودتون وارد بشید. بعد هم از توی فهرست زبان فارسی رو برای ترجمه انتخاب کنید. حواستون باشه اگه زبان دیگه‌ای رو انتخاب کنید، امکان انتخاب زبان دیگه‌ای به سادگی ممکن نیست. در واقع باید بهشون پیام مستقیم بفرستید تا دستی زبانتون رو تغییر بدن.

ادامه

پیشنهاد فارسی‌سازی توییتر

شرکت گوگل چند وقتی است که فارسی‌سازی سرویس‌هایش را کمی جدی‌تر گرفته. راه‌اندازی وبلاگ فارسی گوگل نشان‌دهنده این است که عاقبت زبان فارسی مورد توجه شرکت‌های بزرگ قرار می‌گیرد. این موضوع حاصل تلاش تولیدکنندگان محتوا به زبان فارسی و البته فارسی‌زبانانی است که در این شرکت‌ها کار می‌کنند. این موضوع می‌تواند برای ما امیدوارکننده باشد که شرکت‌ها و سرویس‌دهنده‌های بزرگ دیگر در اینترنت، از زبان فارسی به طور کامل پشتیبانی کنند.

چند وقتی است که کاربران زبان عربی توییتر، تلاش می‌کنند تا این سایت را به افزودن زبان عربی به فهرست زبان‌های اصلی خود ترغیب کنند. سایتی به این زبان راه‌اندازی کرده‌اند به نام التغریدات. همایش برگزار می‌کنند و با پشتیبانی ده کشور، موجی برای تقاضایشان به راه می‌اندازند که حتی تلویزیون الجزیره آن را پوشش می‌دهد. تلاش‌های این گروه را می‌توانید از شناسه توییترشان هم دنبال کنید.

حالا می‌شود که گفت که توییتر این تلاش‌ها را دیده است. این توییت مربوط به شناسه رسمی بخش ترجمه توییتر، اشاره‌ای دارد به تلاش‌های این گروه. بنابراین باید به زودی شاهد باشیم که احتمالاً زبان عربی به توییتر اضافه می‌شود.

اما ما برای زبان فارسی چه می‌توانیم بکنیم؟ چقدر شانش داریم؟ فارسی شدن توییتر چه حاصلی دارد؟

برای پاسخ به پرسش اول باید به سراغ این فرم رفت. با پر کردن این فرم کوتاه و انتخاب زبان فارسی از میان زبان‌ها و پیشنهادش به توییتر، می‌توانیم اهمیت زبان فارسی را متذکر شویم.

ادامه

رادیو فارسی ژاپن و دستورات آشپزی

من یکی از طرفداران غذاهای ژاپنی هستم. آن هم از هر نوعش که تصور کنید. از سوشی گرفته تا انواع بنتو و اقسام دیگه. اما یکی از سایت‌های فارسی که چندان بهش توجه نمی‌شه، بخش فارسی شبکه رادیویی و تلویزیونی ژاپن یا NHK هست.

بر خلاف تصور این سایت اصلاً خبری نیست و بیشتر به یک مجله آنلاین شبیه که موضوعاتش سبک زندگیه. این طور که در سایت نوشته شده، رادیو ژاپن در زمان جنگ جهانی دوم برای مدت کوتاهی برنامه‌ای به زبان فارسی پخش می‌کرد. اما دوره جدید برنامه‌های فارسی این رادیو دوباره از سال ۱۹۹۱ میلادی یا سال ۱۳۷۰ شروع شده.

توی این سایت دو بخش بیش از همه توجهم رو جلب کرد. یکیش بخش غذاهای خانگی ژاپنیهست که دستورهای آشپزی رو با جزئیات کامل بیان کرده. این دستورهای آشپزی بسیار ساده هستند. نویسنده این دستورها خانم واتانابه هست که به عنوان کارشناس آشپزی بیش از ۲۵ سال تجربه داره. این خانم به خاطر هنرش در تهیه غذاهای خانگی ژاپنی ، مخصوصاً غذاهای به سبک سنتی معروفه و در تهیه غذاهای محلی مناطق مختلف ژاپن هم استاده و کلاً دستور غذاهایی رو ارائه می‌ده که تهیه‌شون راحت و ساده باشه.

بخش‌های مفید دیگه این سایت آموزش مکالمه ساده زبان ژاپنی و بخش ژاپن شگفت‌انگیزه که به درد جهانگردانی می‌خوره که می‌خوان یه سر به این کشور بزنن. خلاصه سایت جالبی در نوع خودش محسوب می‌شه.

ایت رو هم بگم که برنامه‌های فارسی رادیو ژاپن روزی دو بار و هر بار سی دقیقه پخش می‌شه.

واژه‌نامه‌هایی از اصطلاحات کوچه و بازار

واژه‌های خیابانی، همون طور که از اسمش پیداست، به اصطلاحاتی گفته می‌شه که نه توی کتاب بلکه در زبان محاوره در واقع کف خیابون به کار برده می‌شه. به چنین زبونی می‌گن زبان مخفی. نوعی زبان رمزگونه که به وسیله گروه‌های مختلف شامل جوانان، نوجوانان، سارقان (و سایر مجرمان) و … به منظور پیشگیری از درک دیگران استفاده می‌شه.
چند سال پیش یعنی سال ۱۳۸۲ سیدمهدی سمائی کتابی رو منتشر کرد با نام «فرهنگ لغات زبان مخفی» که به سرعت نایاب شد و بعدها هم اجازه تجدید چاپ بهش ندادند. محتوای این کتاب شامل واژه‌هایی بود که اون موقع از نقاط مختلف شهر و بین جوون‌ها جمع‌آوری شده بود.

یکی دو سالی بود که از عمر وبلاگ‌نویسی می‌گذشت. جایی که خیلی از این واژه‌ها داشت از زبان به متن می‌اومد و به اصطلاح مکتوب می‌شد. همون سال بود که هفته‌نامه چلچراغ هم پا به دکه‌های روزنامه گذاشت. مجله‌ای که از این اصطلاحات زیاد استفاده می‌کرد. حالا این موضوع یک مبحث جامعه‌شناسی داره و ایجاد چنین زبانی و مرسوم شدنش در طول تاریخ معانی خاصی داره که من فقط چند تا مقاله کونتاه درباره‌ش خوندم و در باز کردنش در تخصص من نیست.

یادم هست سید ابراهیم نبوی هم دوره‌ای مهمان زندان بود و بعد از این که آزاد شد، شروع به چاپ ستونی کرد با محتوای لغت‌نامه زندان (دقیقاً یادم نیست توی چه روزنامه‌ای بود). اون جا هم می‌شد اصطلاحات مشابه رو دید. از این دست کتاب‌ها چند نمونه دیگه هم منتشر شد. از جمله «فرهنگ اصطلاحات جوانان» از مهشید مشیری و«مردم‌شناسی اصطلاحات خودمانی» و «مردم‌شناسی ارتباطات خودمانی» نوشته محمود اکرامی. به این فهرست می‌شه فرهنگ لغات عامیانه محمدعلی جمالزاده، فرهنگ عوام میرقلی امینی، «کتاب کوچه» احمد شاملو، «فرهنگ فارسی عامیانه» ابوالحسن نجفی و حتی بخش‌هایی از لغات کتاب «فرهنگ جبهه» سید مهدی فهیم رو اضافه کرد و البته کتابی که مرتضی احمدی منتشر کرده به نام «فرهنک بر و بچه‌های ترون».

اما بعد از این که یکی دو تا از تالارهای گفت‌وگو مباحثی رو برای جمع‌آوری چنین اصطلاحاتی راه‌اندازی کردند، سر و کله یه سایت پیدا شد که به طور آنلاین و بدون سانسور فرهنگ لغاتی رو با این محتوا میزبانی کرد. واژه‌نامه خیابانی «یعنی چی؟» برای من همیشه تازه بوده. هر وقت که سری به این سایت می‌زنم، کلی اصطلاحات تازه رو می‌بینم که اضافه شده و طبیعیه که خیلی از این واژه‌ها برای عده‌ای ناخوشایند باشه.

اخیراً سایت مشابه دیگه راه‌اندازی شده به نام «فارسی شهری» که همین کار رو انجام می‌ده و نسبت به سایت «یعنی چی؟» یک سری امکانات دیگه مثل موافقت یا مخالفت کاربران سایت با معنای ارائه شده داره.

چنین وب‌سایت‌هایی به طور مشخص از روی عشق و علاقه تشکیل می‌شن و اونهایی که چنین چیزهایی راه می‌اندازند به نظرم تاریخ رو از سطح کوچه و بازار ثبت می‌کنن. یک جور تاریخ شفاهی که از زبون راویان حقیقی گفته می‌شه نه رسانه‌ها و به شدت هم به واقعیت نزدیکه.