وبلاگستان

باز هم یک بحثی داغ شده است توی بلاگستان مبنی بر وجود مافیای وبلاگی و یک چیزهایی شبیه به فراماسون‌ها که فقط به هم لینک می‌دهند و هوای هم را دارند. یک مقداری جلوی خودم را گرفتم که اظهار نظری نکنم اما صرفاً به خاطر این‌که از خفگی نمیرم یک چیزهایی از خودم متبادر خواهم کرد:
می‌گویند تاریخ تکرار می‌شود. حالا هم این جریانی که در وبلاگستان به نام مافیای وبلاگی معروف شده یک جد بزرگ‌تر دارد که مربوط است به نسل اول وبلاگ‌های فارسی (تقریباً دوران کرتاسه وبلاگی بود اگر اشتباه نکنم).
به هر حال حلقه‌های وبلاگی زیادی در همان دوران اول تشکیل شد و دوستان بلاگر خارج از این حلقه‌ها همیشه مدعی وجود یک مافیا بودند. آن زمان لیلی نیکونظر در شماره ۳۰ چلچراغ میزگردی را منتشر کرد در حضور جمعی از بلاگرها (خورشید خانم، ایستاده در برابر باد، نیمانیا و خاطرات مشبک) با این عنوان: «خودشان می‌گویند، اینها هم مافیا دارند!»
آن گزارش البته با انتقادهایی هم روبه‌رو شد. از جمله این نوشته خورشید خانوم که در آذر ماه ۱۳۸۱ می‌نویسه:
«خدا رو شکر که از اینترنت آزادتر فعلاً جایی نداریم. تو دنیای وبلاگ‌ها هم هیچکس نیومده وبلاگ دیگه‌ای رو بایکوت کنه. هر گروه از وبلاگرها، به خاطر تشابهاتی که در افکار و آرا و سلایقشون هست با هم بیشتر جور می‌شن، همون‌طوری که تو دنیای بیرون هم شما معمولاً با کسی دوست می‌شین که باهاتون بیشتر تناسب داشته باشه. اگه با همه ۷۰ میلیون نفر ملت ایران صمیمی نیستین دلیلش این نیست که با دوستاتون مافیا تشکیل دادین. اصلاً به لحاظ کمیت امکانش هم وجود نداره که آدم بتونه با همه صمیمی باشه. این وسط هم هر وبلاگری بنابر سلیقه‌اش یه عده رو دوست داره و یه عده رو دوست نداره. شاید انتقادات شدید هم بکنه از اون کسی که دوسش نداره، ولی بایکوت، مافیا…
دوستان، ما اینجا با فکر، احساس، نوشتن، مسائل فنی و علمی و جینگول بازی سرو کار داریم. تو رو خدا مناسبات مزخرف دنیاهای دیگه رو به ما نچسبونین».

ادامه

اتفاقی افتاد که منجر شد تا با علیرضا مجیدی چند ایمیلی رد و بدل کنیم درباره انجام پروژه‌های اشتراکی آی‌تی. تجربه‌ها و سوابق قبلی وبلاگستان فارسی نشون می‌ده که در بیشتر مواقع چنین پروژه‌هایی به شکست منجر می‌شه. پیشنهاد من در چنین مواردی تشکیل یک گروه برای نوشتن مطالب گروهی درباره یک سوژه هست. تجربه مطبوعاتیم به من می‌گه که در صورتی می‌شه یک مطلب رو به طور گروهی نوشت که گروه از لحاظ فیزیکی هم در کنار هم باشن. بنابراین به جای این کار بهتره تا گروه مورد نظر مطالب مختلفی درباره یک سوژه واحد بنویسن و به اصطلاح اون رو پرونده یا کاور کنن. هر کسی می‌تونه مطلب خودش رو در وبلاگش منتشر کنه و در انتها از طریق دنبالک یا تراک‌بک یا لینک در انتها به صورت «مطالب دیگر در این زمینه» مطالب مرتبط گروه رو هم لینک کنه.
برای این‌که مشکلاتی از قبیل مطلب مشابه پیش نیاد لازمه که گروه با هم هماهنگ باشن تا مثلاً بر حسب اتفاق دو نفر یک مطلب واحد رو ترجمه نکنن و به عبارت دیگه تداخل پیش نیاد. بنابراین شاید بهتر باشه از یک ابزار آنلاین برای هماهنگی استفاده کرد. افراد گروه موضوع هفته رو پیشنهاد می‌دن و سردبیر (که با رأی اعضا انتخاب می‌شه)، از بین سوژه‌ها یکی رو انتخاب می‌کنه. هر کسی هم بعد از یک روز اعلام می‌کنه که از چه زاویه‌ای به سوژه می‌پردازه و مطالب در یک روز منتشر خواهند شد.
پیشنهاد بعدی من اینه که گروه رو نباید زیاد بزرگ کرد چون مدیریت گروه و هماهنگی میان اعضا وقت زیادی می‌گیره و در محیطی که هر کسی برای دل خودش می‌نویسه، این مدیریت برای مدیر یا مدیران به صرفه نخواهد بود.
نظر شما چیه؟

هنوز وضعیت هک شدن دامنه پرشین‌بلاگ دات کام نامعلوم است و کاربرانش از دامنه دات آی‌آر آن استفاده می‌کنند. گزارشی را که می‌خوانید از مراسم تولد پنجمین سال پرشین‌بلاگ تهیه کردم که حدود یک ماه پیش برگزار شد و در هفته‌نامه چلچراغ در همان زمان منتشر شد:
روز تولد هر کسی برایش روز مهمی است. البته همیشه تعداد اندکی هم هستند که نه روز تولد خودشان نه روز تولد دیگران برایشان اهمیتی ندارد. در این چند سال که وبلاگ‌ها یکی از پایه‌های ثابت وب فارسی شده‌اند، بیشتر بلاگرها دو تولد را در وبلاگ‌هایشان اعلام می‌کنند. یکی تولد خودشان و دیگری تولد وبلاگشان. بخش نظرات چنین پست‌هایی هم اغلب پر است از تبریک دوستان و بینندگان آن وبلاگ و تقریباً هم‌زمان میل‌باکس آن بلاگر پر می‌شود از کارت‌های تبریک الکترونیکی و خلاصه یک مجلس مجازی تولد در چنین روزی برگزار می‌شود.
پیش آمده که بلاگرهایی که دوستان مجازی خود را به دنیای واقعی خود کشانده‌اند، در کافی‌شاپ یا رستورانی دور هم جمع شوند و بساط تولد را کمی واقعی‌تر برگزار کنند. مشتریان کافه‌بلاگ یادشان هست که روزی نبود در آن کافه مراسم تولد یک بلاگر برگزار نشود.
اما این بار جشنی برگزار شد که مفصل‌تر از جشن‌های قبل بود. بلاگرها و میهمانان این بار جمع شده بودند تا پنجمین سالگرد تولد اولین سرویس‌دهنده فارسی وبلاگ‌ها یعنی «پرشین‌بلاگ» را جشن بگیرند.

ادامه

قبل از هر چیز باید بگویم نوشته‌ای که در پی عنوان بالا می‌آید، به هیچ وجه یک قانون کلی نیست بلکه صرفاً نظریه‌ایست که بر حسب تجربه شخصی تنظیم شده و ارائه می‌گردد.
بحث تفاوت جامعه مجازی و جامعه حقیقی، بحثی است که مدت‌هاست در محافل گوناگون دنبال می‌شود و بدیهی است که بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های آن در این مقوله نمی‌گنجد. به همین سبب بلافاصله به دنبال مبحث اصلی یعنی تجزیه و تحلیل جامعه وبلاگستان و به‌طور دقیق‌تر دنیای وبلاگ‌های فارسی‌زبان می‌پردازیم.
از دید کلی تا کنون می‌توانیم سه نسل از وبلاگ‌نویسان فارسی را در نظر بگیریم و فعالیت‌های هر دسته را بطور مجزا تحلیل و بررسی نماییم.
نسل اول، پیشتازان این پدیده و اولین نویسندگان اینترنتی در قالب وبلاگ بودند. این نسل بیشتر شامل افرادی می‌شدند که از دنیای گپ و گفتگوی آنلاین اینترنتی به سمت تالارهای بحث یا Forum روی آورده و نهایتاً جذب وبلاگ‌ها شدند. چرا که وبلاگ، پتانسیل بیشتری را برای ارتباط دوطرفه و همچنین نوشته‌های هدفمند و در جهت خاص برایشان به ارمغان می‌آورد. این گروه با سعی و تلاش در معرفی این پدیده به سایر کاربران اینترنت نقش عمده‌ای را در توسعه و گسترش آن انجام دادند. به تدریج بخشی از این دسته که تخصص بیشتر و آشنایی زیادتری به علوم انفورماتیک و کامپیوتر داشتند، جدا شده و فعالیت‌های خود را به طور متمرکزتری بر روی ساخت ابزار توسعه و اشاعه وبلاگ‌ها آغاز کردند. این عده به علت دانش فنی زیادتر عرصه را برای گسترش وسیع‌تر انگاشته و بالطبع نقش واسطه را میان وبلاگ‌نویسان نسل خود و نسل بعدی بازی می‌کردند و همچنین با ارائه ابزارهای مفیدی که در این مقوله و با اتکا به تجربیات شخصی خود ساخته بودند، روند توسعه وبلاگ‌ها را شتاب بیشتری بخشیدند.

ادامه