هفته‌نامه چلچراغ– کپی‌رایت یا حق مالکیت معنوی یکی از جدی‌ترین قوانین اروپا و آمریکا است که در حمایت از پدیدآورندگان آثار از هیچ کوششی دریغ نمی‌کند. پرونده‌هایی که درباره ناقضین این قانون هر روز منتشر می‌شود، نشان‌دهنده این است که مجریان قانون در اجرای آن تا چه اندازه پیگیر هستند.
در سال‌های اخیر ارزش تجاری لیگ برتر انگلستان به طرز غیرقابل باوری بالا رفته و حفظ حقوق مالکیت به یکی از اولویت‌های اصلی سازمان بدل شده است. مثلاً حق پخش زنده مسابقات و تصاویر گزیده آن در تلویزیون، رادیو و اینترنت، به بهای بیش از دو و نیم میلیارد پاوند (بیش از پنج میلیارد دلار) برای سه سال آینده واگذار شده است.
از طرف دیگر پدیده کپی-پیست بزرگ‌ترین دشمن این قانون شمرده می‌شود و تعجبی نیست که پیشرفت تکنولوژی و ابزار و ادوات دیجیتالی، اجرای این قانون‌شکنی را تا چه اندازه آسان کرده است. به اشتراک‌گذاری فایل‌ها عبارتی است که هر روز پررنگ‌تر می‌شود. حالا احساس دوگانه‌ای به وجود می‌آید. ما در عصر انفجار اطلاعات هستیم. اینترنت و رسانه‌ها، دیگر در ارائه اطلاعات خست نشان نمی‌دهند. نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای اشتراک اطلاعات آن قدر ارزان شده‌اند که برخی به رایگان عرضه می‌شوند. واقعاً چه کسی می‌تواند جلوی کپی کردن موسیقی یا فیلم دلخواه ما را بگیرد؟
حالا باید ببینیم که این قانون چرا به وجود آمده است؟ این طور وقت‌ها باید به دنبال رد پای پول باشیم. صنعت موسیقی و فیلم یکی از بزرگ‌ترین تجارت‌های دنیا است که هر ساله میلیاردها دلار را به جیب هنرمندان، تهیه‌کنندگان و شرکت‌های مرتبط سرازیر می‌کند. بدیهی است که قوانین زیادی برای حمایت از پول به وجود آیند و ضمانت اجرایی سفت و سختی هم داشته باشند.
از سوی دیگر حق پخش تلویزیونی بسیاری از کنسرت‌ها و مسابقات ورزشی هم مشمول این قوانین است. نزدیک به یک ماه پیش شرکت رسانه‌ای و سرگرمی آمریکایی وایاکام اعلام کرد که در نظر دارد موتور جست‌وجوگر اینترنتی گوگل و سایت ویدیویی اینترنتی یوتیوب را به دادگاه کشانده و تقاضای دریافت یک میلیارد دلار خسارت کند. [+]
این روزها سایت محبوب یوتیوب، آماج شکایت‌های گسترده دیگری هم هست. لیگ برتر فوتبال انگلستان قصد دارد این سایت ویدئویی را به خاطر پخش تصویر مسابقات روی اینترنت به دادگاه بکشاند. سازمان فوتبال انگلستان یوتیوب را به «سوء استفاده آگاهانه» از حق مالکین معنوی متهم کرده و می‌گوید این وب‌سایت مردم را به تماشای تصاویری از مسابقات روی سایتش تشویق می‌کند [+]. شرکت تهیه کننده موسیقی بورن به همراه لیگ برتر فوتبال انگلستان در نیویورک پرونده حقوقی علیه یوتیوب را گشوده‌اند و ادعای خسارت نامعلوم کرده‌اند.
بسیاری از کارشناسان حقوقی هم‌عقیده هستند که باید به شدت با این موارد برخورد کرد. از سوی دیگر بسیاری از کاربران اینترنتی نگران این مسأله هستند که سختگیری در این مورد، تلویزیون‌ها و رادیوهای اینترنتی را تهدید کند و بسیاری از آنها مجبور به تعطیلی خودخواسته شوند. محدودیت‌های دیگر هم این رسانه‌های نو را تهدید می‌کند. از این رو سایت‌هایی برای حفاظت از آنها تشکیل شده که Save Net Radio از جمله آنهاست. شکی نیست که بی‌قانونی در این زمینه این صنعت را از نظر اقتصادی تهدید می‌کند اما آن سوی قضیه را هم نباید از نظر دور نگاه داشت. رسانه‌های نوپایی که در خطر نابودیند.
بابا فیلتر شدی میدونی؟
نیما: اولین باره که میشنوم. برای خودم که فیلتر نیست.