نبشته‌ای در اثبات زولبیا

در باب فلسفه تولید زولبیا همان بس که دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که نخستین بار مردمان چین و ماچین چنین طعامی را ابداع نمودند. همان گونه که امروزه در علم فیزیک اثبات شده زولبیا رابطه مستقیمی با ضریب پیچش جهانی یا G دارد و ө (تتا) زاویه پیچش رشته‌های هر عدد زولبیاست.
از طرفی دیگر دیواره غارهای چینی آکنده است از علایمی که شباهت بی‌زوالی به زولبیاهای امروزی دارند به نحوی که نگو. این مهم در خط نوشتاری شرق آسیا نمودی بلادرنگ یافته است.
مارکوپولو در دومین سفر خود به هنگام ملاقات با قوبلای‌قاآن از غذایی تعریف می‌کند که پادشاه در قصر ممنوعه لذتش را می‌برد. او این رشته را به ایتالیا برد و از طریق آن رشته‌های زیادی در ایتالیا تأسیس شد که یکی زولبیا بود.
باتمانقلیچ، آشپز ایرانی با این نظریه البته مخالف است و می‌گوید او در انتظار عرضه سخنرانی‌هایی در کنفرانس بین‌المللی «دنیای طعم‌ها» در انستیتو آشپزی آمریکا در کالیفرنیا درباره نفوذ ایران بر غذاهای مدیترانه‌ای است. او می‌گوید «به آنها خواهم گفت چگونه رشته توسط مارکوپولو از چین به ایتالیا برده نشد، بلکه اصل آن در ایران بود و مدت‌ها قبل از مارکوپولو به شرق و غرب هر دو برده شد. به آنها خواهم گفت چگونه نام بسیاری از مواد اولیه و غذاها در یونانی، ترکی و هندی [در اصل] ایرانی هستند». او خیلی چیزهای دیگر هم دلش خواسته که بگوید در ضمن.
از آن طرف هم اشعاری در زمینه زولبیا شمرده شده که در فراخوان پرشین‌بلاگ جایگاه ویژه‌ای دارد. از آن جمله این یکی هایکو از ژاپن که برنده پنجمین دوره مسابقات بین وبلاگی دویچه‌وله شده است: لوبیا، فردا زولبیا. چنین اثباتی از منظر صنایع جناس و حتی قیاس مع‌الفارق و متخصص مع‌الغیر بسیار قابل توجه است. به نحوی از انحا اثبات این نظریه که زولبیا از ژاپن (ماچین) به میان ما رخت هجرت بسته بود.
طرفداران نظریه «پدربزرگ شکسپیر یک ایرانی بود» اما معتقدند که رشته‌خشکار پدربزرگ زولبیاست. گیلانی‌ها رشته‌خشکار را با مهارت و ذوق فراوان تهیه می‌کنند و برای این شیرینی سنتی، ارزش و علاقه و احترام زیادی قایلند و از اختراع آن به خود بال می‌زنند. گرچه شباهت‌های غیرقابل انکار سیم ظرفشویی با رشته‌خشکار نشان‌دهنده این است که این شیرینی سنتی از زمان پگان‌های باستانی جنوب دریاچه خزر پرستیده می‌شد و در نتیجه به صورت بت‌هایی به شکل سیم‌ظرفشویی و اسکاچ در مطبخ جایگاهی ویژه داشت به طوری که اکنون هم. در مراسم چهارشنبه‌سوزی که امروز از اهم واجبات است گاهی سیم ظرفشویی را به طور نمادین و به شیوه باستانی پرتاب چکش سوزانیده و به دور سر می‌چرخانند به طوری که هاله‌ای دور سر چرخاننده تشکیل می‌شود که چون حکایت می‌کند و گاهی از جدایی‌ها شکایت. این شادخواری طبق مراسمی کهن و باشکوه در هر جعده‌ای با حدت و همت تمام توسط جوانان جان‌برکف استعمال می‌شود.

منابع و مراجع:
– سیم ظرفشویی در گذر تاریخ– آندریاس بره‌مه
– تحریم تنباکو و زولبیا– فدریکو فلینی
– چنین گفت باتمانقلیچ– فردریش نیچه
– از لوبیا تا زولبیا– مستند فیتیله جمعه تعطیه، شبکه دو، پرفسور مجید قناد