مخابرات

الحمد لله رب العاملین که نزدیک به دو ساله که توی سایت‌ها که می‌چرخم، به در بسته نمی‌خورم. تا حالا نشده که سایتی رو ببینم که جلوش رو گرفته باشن. این موضوع علاوه بر لذت شخصی که از اینترنت می‌برم، یه جور عذاب وجدان هم برام به همراه داره. آدمی رو تصور کنین که داره غذا می‌خوره و یکی دیگه رو می‌بینه که داره نگاهش می‌کنه. این جور وقت‌ها لقمه به سختی از گلوم پایین می‌ره.
خلاصه به نظر میاد که کمیته فیلترینگ تصمیم گرفته تا تغییری رو در صفحه مشهور «مشترک گرامی بلاه بلاه بلاه» به وجود بیاره (ببینم معادل بلاه بلاه در فارسی باید یه چیزی باشه در مایه‌های فیلان و پیسار نه؟)
در طراحی جدید صفحه مشترک گرامی، از قرار یک سری سایت پیشنهادی هم گذاشته شده. اما خب این که چطوری این سایت‌ها رو انتخاب کردن، واسه خودش یه سؤال بزرگه. اما نکته بعدی اینه که این وب‌سایت‌ها رو از سایتی به نام مفید لینکز میارن توی صفحه مشترک گرامی. حالا سایت مورد نظر مال مخابراته؟ نه مالکیت این سایت به نام یک شخص ثبت شده. در واقع طبق اطلاعاتی که در سایت نیک دات آی آر موجوده، آقای مجید صاقیان مالک سایت مفید لینکز هستن. سؤال دوم برای من اینه که شرکت مخابرات ایران، بر اساس چه قانونی حق داره ترافیک سایت‌های فیلترشده رو به سمت یک سایت شخصی هدایت کنه؟ دیگه کم مونده که مخابرات عزیز برای این صفحه دلچسب و پربازدیدکننده، یه سری آگهی تبلیغاتی هم بگیره. خداییش نامردیه اگه به این ایده عمل کنین و به من پورسانت ندید. این هم پروپوزال. البته اجازه بدین که اعتراف کنم این پیشنهاد، ابتکار خودم نیست. دقیقاً سه سال و نیم پیش شرکت سپنتا، همچین ابتکاری رو برای صفحات مشترک گرامی، به کار گرفته بود که حکایتش رو همون موقع اینجا نوشتم.
اما نکته دردناک برای من خوندن مطلب «سال نو و صفحه فیلترینگ نو» از سایت خوب آی‌کلاب بود که بد نیست شما هم بخونین.

ادامه

صبح بود که با صدای بوق منقطع اما کشدار اف‌اف از خواب بیدار شدیم. مهندسی بود که از طرف شرکت مخابرات در یک روز از تعطیلات کریسمس به خانه جدید آمده بود تا تلفن را وصل کند. یک مرد سیاه‌پوست به نام مایکل که بعد از پنج دقیقه بررسی سیم‌کشی اعلام کرد باید مشکل را از اتاقکی در پایین مجتمع حل کند. مشکل اینجا بود که کلید آن اتاقک در دست یک بخش اداری شهرداری منطقه یا چنین جایی بود که مسلماً نمی‌شد روز تعطیل به آنجا کشاندشان. این یعنی تلفن یک هفته دیرتر وصل خواهد شد و به دنبالش دو هفته تأخیر در وصل شدن اینترنت. با بهرنگ مشغول غر زدن زیر لبی بودیم که از ما پرسید کجایی هستیم. همین که متوجه شد ایرانی هستیم و در بی‌بی‌سی کار می‌کنیم، گل از گلش شکفت و شروع کرد درباره وقابع اخیر ایران حرف زدن. اطلاعات بسیار کاملی از ایران داشت و معلوم بود تمامی وقایع را از سال‌ها پیش دنبال می‌کند. تقریباً تمام مستندهای تلویزیونی را که درباره ایران از شبکه‌های مختلف پخش شده بود، می‌دید. تلویزیون‌ها را از بی‌بی‌سی و سی‌ان‌ان تا پرس تی‌وی دنبال می‌کرد و خلاصه از مردی که سال‌ها پیش از هند به ایران آمده بود – و ما آخرش نفهمیدیم منظورش که بود- تا ماجرا سقوط هواپیمای مرحوم دادمان، وزیر راه و ترابری را می‌دانست. خلاصه به هر دری زد تا کارمان را راه بیندازد. با چند جا تلفنی صحبت کرد و کلید را بعد از دو بار رفتن و آمدن پیدا کرد و سیم‌کشی داخلی آغاز شد. در حین کارش که چند ساعتی طول کشید کلی با او گپ زدیم و بارها با وسعت اطلاعاتش متعجبمان کرد. کارش که به پایان رسید، او را به یک لیوان چای لاهیجان و کلوچه نوشین دعوت کردیم. مرتباً می‌گفت که این کار لازم نیست، من دارم وظیفه‌ام را انجام می‌دهم. شغلم این است و الخ. ما هم هر طور بود نمک‌گیرش کردیم و چای و کلوچه را به خوردش دادیم. با شوخی گفت که اخلاق شما شرقی‌ها خیلی جالب است. به خانه عرب‌ها که برای کار می‌روم به من میوه می‌دهند و ایرانی‌ها همیشه چای دم دستشان است. گفتیم و خندیدیم و رفت. چند ساعت بعد زنگ زدیم به شرکتش تا از معرفتی که به خرج داده بود تشکر کنیم. معرفتی که واژه چندان متناسبی برای ترجمه به انگلیسی نمی‌شد برایش پیدا کرد.

یادم نیست در همین سفرهای استانی عصیان بود یا سفرهای عصیانی استان. حالا زیاد فرقی نمی‌کنه. متوجه شدم که سیستم بی‌تی‌اس مخابرات به طور کامل در تمام استان راه‌اندازی شده است. شاید بد نباشد یک توضیح کوچکی بدهم برای آنها که نمی‌دانند BTS چیست. در واقع BTS همیشه برای موبایل‌ها فرستاده می‌شود اما کامنت همراه آن که شامل نام دکل هست، چیزی است که در گیلان فعال شده است (توضیحات را این دوست عزیز در کامنت‌های این مطلب برایم نوشته بود). در واقع شما می‌توانید با یک نگاه به صفحه موبایلتان و خواندن نام دکل متوجه شوید که کجای شهر یا جاده هستید.
حالا همه این‌ها را گفتم که بهتان عکسی را نشان بدهم که همین روزها از صفحه موبایلم گرفته‌ام. در واقع در این نقطه‌ای که عکس گرفته شده است، یک پیام هشداردهنده را به جای نام دکل ارسال کرده‌اند: AHESTEH BERANID

هفته‌نامه چلچراغ– «گوگل فیلتر شد». این جمله‌ای بود که شب یکشنبه جلوی اسم دوستان آنلاین مسنجریم دیده یا به صورت یک پی‌ام برای همه افراد لیست، فرستاده می‌شد. این موضوع به سرعت به یکی از موضوعات بحث شبانه در سایت‌های اشتراک لینک مثل «بالاترین» تبدیل و نقل محافل وبلاگی شد. در جشن تولد ده سالگی گوگل، مسدود کردن آن توسط مخابرات به کاربران ایرانی هدیه شد و اخبار آن بلافاصله در صدر اخبار فناوری خبرگزاری‌های جهان قرار گرفت.
دسترسی اینترنت در ایران از طریق وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات تأمین می‌شود و آی‌اس‌پی‌ها نمی‌توانند بدون واسطه و از طریق ماهواره اینترنت دریافت کنند و لازم است تا پهنای باند خود را از این وزارتخانه تأمین نمایند. سال‌ها است که داشتن دیش و امکان ارتباط ماهواره‌ای برای انتقال اطلاعات اینترنتی در ایران ممنوع شده و جز در موارد نادری با داشتن اجازه‌نامه رسمی امکان‌پذیر نیست. فیلترینگ توسط دولت به طور مستقیم و یا توسط دستورات رسمی توسط مراجع قضایی به واسطه‌ها در اینترنت اعمال می‌شود.
از آن‌جایی که مسدود شدن سایت‌ها بدون اطلاع قبلی صورت می‌گیرد، هنگامی که کاربران با پیام فیلتر شدن گوگل و سایت‌های زیرمجموعه‌اش مانند جی‌میل مواجه شدند، موج بزرگی از نگرانی‌ها اینترنت ایرانی را تحت تأثیر قرار داد. موتور جست‌وجوی گوگل و سرویس ایمیل آن جی‌میل، از محبوب‌ترین سایت‌های مورد استفاده کاربران ایرانی است. با آن که همواره این امکان وجود دارد که از موتورهای جست‌وجوی دیگری چون یاهو یا پارسیک استفاده کرد اما به علت آن‌که حساب کاربری و ایمیل ایرانیان زیادی روی جی‌میل قرار دارد و انسداد آن باعث شد تا دسترسی این افراد به صندوق پست الکترونیکی‌شان دچار اختلال شود.
تلفن بخش‌های پشتیبانی سرویس‌دهنده‌های اینترنت به سرعت اشغال شد اما جوابی دریافت نشد جز جمله «فیلتر از طرف مخابرات اعمال شده است و از طرف ما نیست». تلفن مسؤولان مربوط هم در این دقایق از دسترس خارج شد. گمانه‌زنی‌های اولیه امکان فیلترینگ اشتباهی را رد می‌کرد چرا که پیش از این انسداد سایت‌های دیگر زیرمجموعه گوگل نیز در کارنامه مخابرات موجود بود. سایت های اورکات و بلاگر که به طور رسمی فیلتر شده‌اند جزو سایت‌های گوگل محسوب می‌شوند.
صبح روز بعد حجت‌الاسلام حمید شهریاری، دبیر شورای اطلاع‌رسانی کشور در گفتگو با خبرگزاری مهر، فیلتر شدن گوگل را تأیید می‌کند. البته از هرگونه اظهار نظر در مورد دلایل فیلترینگ یا احتمال رفع آن خودداری کرده و توضیحات مشروح را به آینده موکول می‌کند.
علی‌اکبر کرم‌بیگی مدیر روابط عمومی شرکت مخابرات، در ساعات اولیه فیلتر شدن گوگل را تکذیب می‌کند در حالی که کاربران ایرانی در نقاط مختلف کشور نمی‌توانند این سایت را مشاهده کنند.
به تدریج مشخص می‌شود که سایت‌های دیگری از جمله بلاگفا فیلتر شده و «برابر قوانین جمهوری اسلامی و دستور مقامات قضایی دسترسی به این سایت مجاز ‌نمی‌باشد».

ادامه

امروز از رادیو فردا با من تماس گرفتند تا درباره خبری که پیک‌ایران منتشر کرده است، بپرسند. متن خبر را خودتان بخوانید: شرکت مخابرات ایران از هفدهم تیرماه به طور نامحسوس اقدام به جمع‌آوری اطلاعات کاربران اینترنتی کرده است!
نگاهی سطحی به خبر فوق امکان دارد خواننده را دچار وحشت کند. چیزی که سازمان مخابرات ایران با انجام سیاست‌های نادرست خود به آن دامن زده است. اما نکته‌ای که در این خبر و با نگاهی عمیق‌تر به چشم می‌آید چیزی نیست جز اشاعه یک دروغ اینترنتی بزرگ! البته به‌تر است بگویم اشاعه بزرگ یک دروغ اینترنتی!
این خبر و خبرهای مشابه آن در اصطلاح Hoaxes خوانده می‌شوند. پیام‌هایی خبری که توسط یک فرد تولید می‌شوند و به راحتی و به توسط مسنجر و ایمیل به صورت درختی اشاعه پیدا می‌کنند.
بگذارید این خبر را کالبدشکافی کنیم و به چند گاف مشخص‌تر آن نگاهی بیاندازیم. در متن این خبر آمده است:

از روز هفدهم تیر ماه شرکت مخابرات ایران اقدام به ارسال پست الکترونیکی با موضوع: «اینترنت مجانی» برای کاربران خدمات پست الکترونیکی یاهو در ایران کرده است. هنگامی که صاحب پست الکترونیکی اقدام به باز نمودن ایمیل با موضوع مزبور می‌کند به طور اتوماتیک و غیرقابل بازگشتی نرم‌افزاری با حجم ۳۲۰ کیلوبایت روی کامپیوتر شخص پیاده می‌شود .این نرم‌افزار کلیه مطالبی را که کاربر بر روی کامپیوتر خود -هنگام آنلاین بودن و استفاده از اینترنت- تایپ می‌کند را جمع‌آوری و هر بیست دقیقه یک بار اقدام به فرستادن آن برای این آدرس الکترونیکی می‌کند: [email protected]
شایان ذکر است که ایمیل فوق‌الذکر با موضوع «اینترنت مجانی» نیز از همین آدرس ارسال می‌شود.
لذا به همه‌ی کاربرن اکیدا توصیه می‌شود از باز کردن هر گونه پست الکترونیکی با موضوع اینترنت مجانی یا موضوعات مشابه از یک سو و اصولا باز کردن ایمیل‌های ناشناس با منشا و سرچشمه‌‌ی فارسی جدا خودداری کنند.

ادامه

خلاصه سرویس ویژه نمایشگر خطوط موبایل برای همه راه‌اندازی شد. موبایل من از امروز شماره همه کسانی رو که از موبایلشون به من زنگ می‌زنن نشون می‌ده. چیز خیلی خوبیه اما من فکر می‌کنم کاسه‌ای زیر نیم‌کاسه هست. و گر نه توی این مملکت هیچ کاری مفتی نمی‌شه.