درباره استفاده خبرنگاران از شبکه‌های اجتماعی حرف و حدیث و راهنما زیاد نوشته شده. اما به عنوان کسی که مدت‌هاست از شبکه‌های اجتماعی برای کارم استفاده می‌کنم، طرح دوباره سوالاتی پیرامون استفاده‌ام آن قدر وسوسه‌برانگیز بود که به گفت‌وگویی در این باره تن بدهم.
نوشته زیر، بخشی است از گفت‌وگویی که سایت روزنامه‌نگار با من داشته و نسخه کامل آن را می‌توانید در سایت‌شان بخوانید.
@ROOZNAMENEGAR: چگونگی ارتباط و وابستگی روزنامه‌نگاری امروز با شبکه‌های اجتماعی و مزایا و معایب آن
NIMA@: خبرنگاری امروزه موضوعی کاملا هم‌بسته با شبکه‌های اجتماعی است. شبکه‌های اجتماعی را به عنوان یکی از اصلی‌ترین منبع‌های خبری و دماسنج واکنش‌های کاربران به خبرها می‌توان در نظر گرفت. بسیاری از خبرها و اتفاق‌ها برای بار اول در این شبکه‌ها پخش می‌شود. با توجه به این که هیچ رسانه‌ای نمی‌تواند در نقطه نقطه دنیا خبرنگار خودش را داشته باشد تا از همه خبرها آگاه شود، شبکه‌های اجتماعی می‌توانند نقش ابزاری را بازی کنند که هر اتفاقی را گوشزد می‌کنند.
به شخصه فکر می‌کنم برای یک خبرنگار، امروزه غیرممکن است که چنین ابزاری را نادیده بگیرد و به سادگی از کنارش بگذرد. در واقع یک شبکه اجتماعی وقتی تبدیل به رسانه اجتماعی می‌شود، ارزش‌اش برای کاربران و به ویژه خبرنگارها دوچندان می‌شود.
@ROOZNAMENEGAR: دلایل شخصی حضور در شبکه‌های اجتماعی و مزایا و معایب آن
NIMA@: حضور من در شبکه‌های اجتماعی طیف وسیعی از فعالیت‌ها را در بر می‌گیرد. بخشی از آن در میان گذاشتن روزمرگی‌هایم است. از عکس‌هایی که می‌گیرم تا کشف‌هایی که در حین وب‌گردی یا مکاشفاتی که در زندگی می‌کنم. از سویی کاربردهایی جدی از جمله نشر و پخش خبر یا نظرخواهی را از این راه انجام می‌دهم. دریافت خبر یا به نوعی دروازه‌بانی اخباری که شهروند – خبرنگاران منتشر می‌کنند، یکی از بزرگ‌ترین کاربردهای شبکه‌های اجتماعی برای‌ام است. من به عنوان یک خبرنگار توانایی این را ندارم که همه سایت‌ها و وبلاگ‌های خبری را بررسی کنم. اگر هم بتوانم برای مثال ممکن نیست که سایت مراکز زلزله‌نگاری را هر لحظه وارسی کنم. اما اگر در شبکه‌های اجتماعی حضور داشته باشم، می‌توانم از گزارش‌های لحظه‌ای یک کاربر که در محل حضور داشته و زلزله را حس کرده یا شناسه رسمی یک مرکز زلزله‌نگاری یا موارد مشابه بهره‌مند شده و پیگیر خبر شوم.
ROOZNAMENEGAR@: قواعد و قوانین خاص شخصی یا حرفه‌ای، برای حضور در شبکه‌های اجتماعی به عنوان یک روزنامه‌نگار
NIMA@: بخشی از قوانین و قواعدی که رعایت می‌کنم شخصی هستند. برای مثال برخی از نوشته‌های من در شبکه‌های اجتماعی خاصی منتشر می‌شوند. بسته به کاربردی که برای هر شبکه اجتماعی در نظر گرفته‌ام، محتوای متناسب با آن را منتشر می‌کنم. برای مثال عکس‌ها در اینستاگرام و اخبار کوتاه در توییتر. اگر نوشته بلندتری داشته باشم در فیسبوک و اگر مطلبی خودمانی‌تر بخواهم بگویم در فرندفید. اما در همه این شبکه‌های اجتماعی ملزم به رعایت قوانین و اصول رسانه‌ای محل کارم هستم. محل کارم، فعالیت‌های من در شبکه‌های اجتماعی را هر لحظه مانیتور نمی‌کند، اما به هر حال اگر تخلفی صورت بگیرد، پیگیری خواهد کرد.
ROOZNAMENEGAR@: دستور‌العمل مکتوب در بی‌بی‌سی برای حضور اعضا در شبکه‌های اجتماعی
NIMA@: بله متن‌هایی وجود دارد که به خاطر سرعت تغییرات در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به‌روز می‌شود و در اختیار همکاران قرار می‌گیرد. راهنمایی‌های خوبی در این متن‌ها وجود دارد. در عین حال همیشه این امکان وجود دارد که مواردی را که شک داریم در میان بگذاریم و خطوط قرمز را بهتر بشناسیم.
ROOZNAMENEGAR@: فعالیت‌های نیما اکبرپور در شبکه‌های اجتماعی و میزان انطباق آن با قواعد و اصول حرفه‌ای روزنامه‌نگاری
NIMA@ : بخشی از این فعالیت‌ها شخصی است. وقتی در خیابانی قدم می‌زنم و عکسی می‌گیرم و روی شبکه اجتماعی می‌گذارم، طبیعتا در حال انجام یک فعالیت حرفه‌ای نیستم. اما بخش بزرگی از فعالیت‌های من مربوط به حرفه‌ام است و اصول و قواعد حرفه‌ای روزنامه‌نگاری در آن رعایت شده است.
ROOZNAMENEGAR@: “اطلاع‌رسانی حرفه‌ای” و مرز میان شهروند – خبرنگاران و روزنامه‌نگاران حرفه‌ای در شبکه‌های اجتماعی
NIMA@: این یک امر نسبی است و برای هر کاربر فرق می‌کند. اگر سوال شما کلی است و درباره همه کاربران، باید گفت که خیر. بخشی از فعالیت یک کاربر که مربوط به اطلاع‌رسانی است، حداکثر او را به یک شاهد عینی تبدیل می‌کند. اما اگر اطلاع‌رسانی تنها کاری باشد که یک فرد در شبکه‌های اجتماعی انجام می‌دهد، لاجرم تبدیل به یک شهروند – خبرنگار خواهد شد. اما اگر یک خبرنگار از شبکه‌های اجتماعی برای خبررسانی استفاده کند، این یک فعالیت رسانه‌ای حرفه‌ای است. امروزه بسیاری از خبرنگاران قبل از آن که خبرشان را در رسانه منتشر کنند، آن را از راه شبکه‌های اجتماعی پخش می‌کنند. این‌جا شبکه اجتماعی یک ابزار برای یک روزنامه‌نگار حرفه‌ای است. رقابت بسیار سنگینی هم میان خبرنگاران در میان است. دقت و سرعت در خبررسانی از راه این شبکه‌ها اولویت بالایی دارد.
ROOZNAMENEGAR@: لزوم تدوین اصول و قواعد برای حضور روزنامه‌نگاران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی
NIMA@: وجود شبکه اجتماعی بر اساس دادن تریبون به هر شهروند بنا شده است. نمی‌توان اصول و قوانین تدوین‌شده‌ای برای‌اش در نظر گرفت.
ROOZNAMENEGAR@: بایدها و نبایدهای تدوین اصولی برای اعضای یک رسانه و و فعالیت‌های‌شان در شبکه‌های اجتماعی
NIMA@: می‌توان در چارچوب سازمان برای کارمندان‌اش قوانین و چارچوبی را در نظر گرفت. اما همه کاربران را نمی‌شود ملزم به رعایت قوانین کرد. شخصا معتقدم تنها چارچوب معقول که رعایت آن مهم است، اصول اخلاقی است که البته این هم نسبی است و هر کسی می‌تواند برداشت خودش را از اصول اخلاقی داشته باشد. روزنامه‌نگار ایرانی هم در درجه اول یک کاربر است. بعد روزنامه‌نگار است. ایرانی بودن‌اش هم او را مجزا از روزنامه‌نگاران دیگر دنیا نمی‌کند. با این تفاوت که نسبت به کاربر معمولی مسوولیت بیشتری بر دوش‌اش است. کاربران دیگر به او به عنوان یک منبع خبری نگاه می‌کنند. بنابراین باید صادق باشد و مورد اعتماد.
ROOZNAMENEGAR@: دقت و سرعت در شبکه‌های اجتماعی
NIMA@: دقت و صحت را نباید قربانی سرعت کرد. این که در شبکه‌های اجتماعی در کسری از ثانیه می‌شود اطلاع‌رسانی کرد، می‌تواند یک آفت هم باشد. کافی است برای این که اولین کسی باشی که خبر می‌دهی، دقت کافی به خرج ندهی و در نهایت خبر نادرستی پخش شود که عواقب ناگواری به بار بیاورد.
ROOZNAMENEGAR@: تجربه اتفاقات ناگوار برای خود و یا همکاران‌تان
NIMA@: اشتباه در خبررسانی همواره ممکن است رخ دهد. تا جایی که خاطرم هست مورد حادی نبوده. اگر اشتباهی صورت گرفته باشد حتما از همان بستر (پلتفرم)، اطلاع‌رسانی و تصحیح شده است.
بدون دیدگاه! نخستین کسی باشید که دیدگاهی می‌نویسد.