بی‌بی‌سی – در چند سال اخیر بارها شاهد اخباری درباره بسته شدن صفحات فعالان صنعت مد و پوشاک از مدل‌ها و مزون‌های لباس گرفته تا عکاسان و شاخ‌های مجازی بوده‌ایم. مسئولان اما در بیانیه‌ها و جلسات مطبوعاتی خود، همواره از واژه‌هایی چون اشراف اطلاعاتی، رصد و سپس شناسایی این افراد حرف زده‌اند.
پس از دستگیری یا احضار این افراد ذیل نام پروژه عنکبوت، در مواردی عکس‌ها و نوشته‌هایی مبنی بر کنترل و توقف فعالیت حساب اینستاگرامی مورد نظر منتشر شده، یا گردانندگان صفحه، نوشته‌هایی مبتنی بر توبه، اصلاح یا تغییر شیوه زندگی خود پخش کرده‌اند.
حالا با بررسی مجموعه ایمیل‌ها و مکاتبات هک شده مربوط به کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، می‌توان از شیوه عملکرد این نهاد در مسدودسازی و کنترل صفحات شبکه‌های اجتماعی، تحت عنوان “طرح سپید” تصویر واضح‌تری داشت.
گام اول، یافتن و انسداد شماره تلفن
این نهاد در نخستین گام تلاش می‌کند تا به هر طریقی، شماره تلفن گرداننده یک صفحه اینستاگرامی را به دست بیاورد.
کاربران اینستاگرام، برای حفظ امنیت عبور، معمولا دومرحله‌ای را فعال می‌کنند تا در مواقع ضروری، رمز دومی به طور تصادفی ایجاد و برایشان ارسال شود. یکی از راه‌های دریافت رمز دوم، دریافت آن از طریق پیامک و سامانه مخابراتی است.
در چنین شرایطی اگر سامانه پیامک توسط نهادهای امنیتی شنود شود، با تقریب خوبی شماره دریافت‌کننده پیامک رمز دوم، کشف خواهد شد.
البته دسترسی به شماره تلفن می‌تواند از طرق دیگری چون لو رفتن آن توسط فردی دیگر یا فریب صاحب صفحه برای سفارش تبلیغات هم انجام گیرد.
گام دوم، مسدودسازی خط تلفن
پس از یافتن شماره تلفن مورد نظر، دادستانی دستور قطع آن را به مخابرات صادر می‌کند. درخواست صاحب خط برای اتصال مجدد، به این نهاد مسئول فیلترینگ در ایران ارجاع داده می‌شود.
اینجاست که کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه به گرداننده صفحه اینستاگرامی اعلام می‌کند که برای اتصال مجدد خط تلفنش باید مدارک شناسایی خود را علاوه بر تعهدنامه طرح سپید ارسال کند.
در طرح سپید، فرد با درج امضا و اثر انگشت متعهد می‌شود صفحه را در مدت زمانی کوتاه، از محتوای مورد نظر پاک کند. در نهایت با تایید مسئول مربوطه بر انجام همه این مراحل، خط تلفن متصل و دسترسی به صفحه برقرار خواهد شد.
رخنه به ساز و کار فیلترینگ در ایران
هک مکاتبات «کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه» چه اطلاعاتی را افشا کرد؟مهدی صارمی‌فر، روزنامه‌نگار حوزه علم و فناوری pic.twitter.com/DaUsE0vD9V
— BBC NEWS فارسی (@bbcpersian) November 8, 2022
گام سوم، همکاری با کارگروه در سطوح مختلف
بسیاری از صاحبان کسب و کار در اینستاگرام تنها از این طریق است که امرار معاش می‌کنند. بررسی صدها ایمیل نشت‌کرده نشان می‌دهد که غالب این افراد، چاره‌ای جز پذیرش مراحل بالا ندارند.
از برخی از این کاربران خواسته می‌شود تا در پست‌هایی از عملکرد قبلی خود اظهار ندامت و برای مثال از آن پس، با رعایت حجاب فعالیت کنند.
اما نکته اینجاست که برخی از این افراد با معرفی صفحات مجازی رقیب و در مواردی ارسال اطلاعات شخصی چون شماره حساب یا تلفن رقبا، کار را برای دادستانی و کارگروه مذکور ساده می‌کنند تا قربانی بعدی خود را به راحتی هدف بگیرند. پدیده‌ای که در قالب گزارش‌های مردمی، همواره توسط سازمان‌های امنیتی جمهوری اسلامی تشویق شده و نتیجه‌اش به وفور در ایمیل‌های نشت‌کرده کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه مشاهده می‌شود.
بدون دیدگاه! نخستین کسی باشید که دیدگاهی می‌نویسد.