هفته‌نامه چلچراغ– چند هفته قبل که میهمان بچه‌های چلچراغی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین بودیم. کارگاهی برگزار کردم که در آن اشاره‌هایی به موضوع وب ۲ شده بود. با این که مفهوم وب ۲ در میان کاربران حرفه‌ای اینترنت جا افتاده است و روز به روز به تعداد سایت‌هایی که این مفهوم را پشتیبانی می‌کنند، افزوده می‌شود، هنوز بخش بزرگی از کاربران عمومی اینترنت با آن آشنا نیستند. بنابر این تصمیم گرفتم هر چند مختصر آن را به زبان کاربردی شرح دهم.
بر خلاف تصور نسخه دوم وب چیزی نیست که از آن مجزا باشد. یعنی قرار نیست شبکه‌ای دیگر به عنوان وب ۲ طراحی شود. وب دو یک مفهوم است و شاید بتوان آن را به زبان ساده استانداردسازی و در نظر گرفتن ویژگی‌هایی دانست که در سایت‌ها در نظر گرفته می‌شود.
بگذاردید مثالی بزنم. من بنا بر شغل و علاقمندی‌هایم هر روز به سایت‌های زیادی سر می‌زنم. وبلاگ‌ها، سایت‌های خبرگزاری و روزنامه‌های داخلی و خارجی زیادی را می‌خوانم و به اصطلاح یک وبگرد تمام عیار هستم. خیلی از کاربران دیگر هم شبیه به این عمل می‌کنند. تا چند سال پیش برای مطالعه این همه سایت و وبلاگ مجبور بودم که یک دسته‌بندی درست و حسابی در بخش علاقمندی‌های مرورگرم (Favorites) داشته باشم و مرتباً به انها سر بزنم. پیش می‌آمد که بسیاری از این سایت‌ها به روز نشده بودند و مراجعه من به آنها بیهوده بود و باز پیش می‌آمد که سایتی در عرض یک ساعت چند بار به روز می‌شد و من دیر از اخبار باخبر می‌شدم. اما در حال حاضر در عرض چند ثانیه می‌توانم از خبرهای منتشر شده در تمامشان مطلع شوم.
جریان چیست؟ جریان از این قرار است که بیشتر این سایت‌ها از یک استاندارد به نام feed استفاده می‌کنند. شاید شما در کنار سایت‌ها یا وبلاگ‌ها کلماتی مثل xml یا rss را دیده باشید که گاهی هم به صورت یک دکمه نارنجی مشخص شده‌اند. کلیک کردن روی این بخش سایت یا وبلاگ شما را به یک خروجی استاندارد هدایت می‌کند که به طور خودکار توسط سایت تولید شده است. این خروجی شامل تمام استانداردهای لازم است و برای مثال تاریخ و ساعت نوشته، تیتر و متن و عکس با یک سری برچسب‌های استاندارد مشخص شده‌اند. فارغ از طراحی سایت‌ها این خروجی‌ها از یک استاندارد تبعیت می‌کنند.
این را داشته باشید تا برایتان از برنامه‌هایی به نام فیدخوان feed reader صحبت کنم. برنامه‌هایی هستند که ما می‌توانیم خروجی rss سایت‌ها و وبلاگ‌ها را به آنها اضافه کنیم. پس از آن که آدرس خروجی‌ها را تک تک به این برنامه اضافه کردیم، این برنامه تمام اخبار را بر حسب تاریخ مرتب می‌کند و ما می‌توانیم خروجی این برنامه را طوری مشاهده کنیم که تیتر اخبار همه سایت‌های افزوده شده با هم مخلوط شده باشد. در برخی از این‌برنامه‌ها، به محض انتشار یک خبر در سایت ما پیامی را مشاهده خواهیم کرد مشابه پنجره‌ای که در هنگام آنلاین شدن یک فرد در یاهومسنجرمان می‌بینیم.
با این روش من همواره اولین کسی هستم که از اخبار منتشره در سایت‌های مورد علاقه‌ام باخبر می‌شود. یکی از این سایت‌ها که جنین کاری برایتان انجام می‌دهد، google reader شرکت گوگل است و دیگری برنامه google desktop که روی کامپیوترم نصب کرده‌ام و یک بخش از آن کار خبرخوانی را برایم انجام می‌دهد و شدیداً مورد علاقه‌ام است.
یک بخش مورد پسند دیگر وب دو، مبحث اشتراک است. این‌جا است که کاربران اینترنت به طور واقعی شادی‌هایشان را قسمت می‌کنند. هر چیزی در اینترنت قابلیت اشتراک دارد. این «چیز» می‌تواند فایل‌های تصویری اعم از عکس و ویدئو باشد تا لینک‌هایی به اخبار و یافته‌های حاصل از وبگردی. سایت‌هایی که در آن کاربران لینک‌هایی قرار می‌دهند و مشاهده و مطالعه آنها را به دیگران هم توصیه می‌کنند، محبوب‌ترین و پربازدیدکننده‌ترین سایت‌های اینترنتی هستند. نظرسنجی و امتیازدهی درباره هر یک از موارد اشتراکی، از قابلیت‌های این سایت‌ها است. به این ترتیب یک نوع دموکراسی اشتراکی نیز حاصل می‌شود و بهترین‌ها را کاربران با آرای خود به یک لینک می‌دهند. در این حالت لینک‌های اشتراکی بعد از گذر از فیلتر انتخابات به صفحه جدیدی منتقل می‌شود تا مراجعه‌کننده و خواننده سایت بتواند بهترین‌ها از دید کاربران را در یک نگاه ببیند. تمام این سایت‌ها هم همان خروجی‌ای را دارند که در بالا به آن اشاره کردم. یعنی شما می‌توانید خروجی rss صفحه «بهترین‌ها از دید کاربران» را به فیدخوان خودتان اضافه کنید. شما هم پدیده اشتراک در وب ۲ را باید جدی بگیرید چرا که محبوبیت سایت‌های اشتراک مثل یوتیوب و بالاترین روز به روز بیشتر می‌شود.
این توضیح، تنها یک بخش کوچک از قابلیت‌های وب دو است. بسیاری از سایت‌هایی که برایتان معرفی می‌کنم مشمول این استاندارد هستند. سعی می‌کنم تا در مطالب دیگرم، قابلیت وب دو را برایتان بیشتر باز کنم.
توضیحاتتون جالب بود
نسخه جدید گوگل دسکتاپ رو ندیده بودم.
خیلی باحاله!
ممنون