بررسی فیلترینگ در دنیا

فیلترینگ فقط در ایران نیست. فیلترینگ و مقوله سانسور در تمام دنیا اعمال می‌شود. اما شیوه اعمال آن فرق دارد. کم نیستتند کشورهایی در دنیا که محدودیت را در فضای اینترنت به دقت وافری پیاده می‌کنند. در این یادداشت به این مقوله پرداخته شده است.

• چین: آمار نشان مى‌دهد که تعداد سایت‌هاى اینترنتى در چین به ۶۰۰ هزار و شمار کاربران این شبکه جهانى به بیش از ۸۰ میلیون نفر رسیده است که بخش اعظم آنان را نوجوانان و جوانان تشکیل مى‌دهند. این مساله دولت چین را به فکر واداشته است که به تمامی مراکز خدمات اینترنت دستوراتی را مبنی بر اعمال فیلترینگ ابلاغ کند. در کنار تمام این مقررات مراکزی نیز با عنوان «مراکز سبز» با هدف ارائه اینترنت سالم ایجاد شده تا کاربران از این مراکز برای دسترسی به اینترنت استفاده نمایند. این نشان‌دهنده تصمیم جدی دولت چین در کنترل اطلاعات است و حاکی از این است که نمی‌خواهد به هیچ وجه رشته این رسانه را دور از دسترس داشته باشد. در حال حاضر ۸۷ میلیون نفر در چین online هستند و چین پس از کشور آمریکا، بیشترین کاربر اینترنتى در جهان را دارد. دولتمردان این کشور نیز همواره آنها را تشویق به استفاده از اینترنت در مسائل تجارى و آموزشى مى‌کنند. اما این در حالى است که بسیارى از چینى‌ها معتقدند علت اصلى محدودیت‌هاى دولت این کشور در دسترسى به اینترنت به مسائل غیراخلاقى مربوط نمى‌شود، بلکه آنها به دنبال محدود یک استفاده از اینترنت جهت انتشار نظرات منتقدان و مخالفان دولت هستند. به دنبال مبارزه دولت چین با مسائل غیراخلاقى در چین ۳۰۰ نفر بازداشت و ۷۰۰ سایت بسته شده‌اند.

گروه گزارش‌گران بدون مرز در چین اظهار می‌دارند که مقامات چینی بطور روز افزونی از تکنولوژی‌های جدیدی برای کنترل اطلاعات استفاده می‌کنند، این گروه می‌افزاید که یک کمپانی تجاری چینی با نصب سیستم خاصی روی مانیتور تلفن‌های همراه ادعا می‌کند که قصد دارد، شایعات کاذب سیاسی و یا بیانیه‌های ارتجاعی را ردیابی کند. این شرکت چینی که VENUS INFO TECH نام دارد در یک نشست مطبوعاتی اظهار داشته است که سیستم‌های مراقبت و حفاظت توسط الگوریتم‌های فیلترینگ مستقر روی صفحه کلید عمل می‌کنند. مطمئنا این صفحه کلید، صفحه اخطار نصب شده را به طور اتومات به گونه‌ای تنظیم می‌کند که پلیس را آگاه کند. سال گذشته اولیای امور در چین سعی کردند فاجعه بیماری سارس را مخفی کنند، اما میلیون‌ها SMS فرستاده شده مانع از پنهان کاری‌های دولت در این زمینه شد. سانسور اینترنت در چین سابقه‌ای چند ساله دارد و دولت چین تقریبا از سال ۱۹۹۶ مبارزه خود را با فیلترینگ ۱۰۰ سایت آغاز نمود و در سال ۲۰۰۲ به آن شدت بیش‌تری بخشید. بر طبق تحقیقات منتشر شده توسط دانشگاه هاروارد، بسیاری از سایت‌های تحت فیلتر چین را سایت‌هایی با محتوای بیماری‌های جنسی، اخبار و حتی در مقاطعی موتورهای جستجو تشکیل می‌دهند. براساس اقدامات جدیدى که مقامات چینى اجراى آن را اعلام کرده اند، کسانى که از امکانات اینترنت یا تلفن همراه براى انتشار مطالب خلاف اخلاق در این کشور استفاده کنند با مجازات حبس و جریمه سنگین نقدى مواجه مى‌شوند. این تدابیر طى بخشنامه‌اى اعلام شده که اعضاى دادگاه عالى خلق چین و دادستان کل آن کشور صادر کرده‌اند.

• عربستان سعودی: بنابر برخی آمار منتشر شده، عربستان با فیلتر بیش از چهارصد هزار سایت بزرگ‌‌ترین سانسور را تا کنون بر روی اینترنت اعمال کرده است. این کشور یک و نیم میلیون کاربر اینترنتی دارد که دو سوم آن را زنان تشکیل می‌دهند. با توجه به گستره وسیع سایت‌های سانسور شده اعم از مذهبی، سیاسی، جنسی عملا دسترسی به بسیاری از سایت‌ها قطع شده و تنها دسترسی محدود به برخی از منابع و مراجع آزاد است. واحد خدمات اینترنت یا Internet Services Unit (ISU) نهادی است که وظیفه فیلتر کردن را در این کشور بر عهده دارد. بسیاری از سایت‌ها از جمله سایت‌های فیلترشکن، مترجم‌های آنلاین و حتی بسیاری از سایت‌های طنز و سرگرمی از جمله سایت‌هایی هستند که در فهرست سیاه این کشور قرار دارند.

• فرانسه: این کشور نزدیک به ۲۲ میلیون کاربر اینترنت دارد که یک سوم جمعیتش را تشکیل می‌دهند. به این ترتیب مردم فرانسه یکی از آنلاین‌ترین کشورهای دنیا به نسبت جمعیتش است. قوانین اینترنتی در این کشور بیش‌تر شامل قوانین تجارت الکترونیک و رعایت حریم شخصی و جرایم رایانه‌ای آن بیش‌تر مربوط به مسایل امنیت ملی و آسیب‌های اقتصادی است. ضمن اینکه فیلترینگ به طور جدی تنها در مدارس این کشور و با بستن IP ها اعمال می‌شود.

• هندوستان: این کشور تقریبا بیش‌ترین سایت‌های خبری و مطبوعاتی را در آسیا داراست. ضمن اینکه جنگ مجازی بین این کشور و کشور پاکستان سال‌هاست که جریان دارد و هکرهای دو کشور وب‌سایت‌های یکدیگر را مرتبا تهدید می‌کنند. موارد مورد فیلتر در این کشور شامل موراد افترا و اتهام، شرط‌بندی، نژادپرستی، تروریسم و سوءاستفاده از کودکان و موارد مشابه دیگر است. موارد مورد کنترل دیگر در این کشور کافی‌نت‌ها هستند که بر طبق قانون موظفند تا شماره ملی و آدرس پستی کاربران را ثبت نمایند. همچنین کافی‌نت‌ها ملزم به نصب برنامه‌های فیلترینگی هستند که بر طبق قانون سایت‌ها را فیلتر می‌کند. Tehelka یکی از سایت‌هایی بود که توسط پلیس این کشور توقیف شد اما بعدها توانست فعالیت خود را از سر گیرد و هم به صورت چاپی مطالب خود را عرضه نماید.

• سوریه: کشور سوریه کاربران زیادی در اینترنت ندارد. ۲۲۰ هزار نفر بیش‌ترین تعدادی است که تا کنون به عنوان کاربر اینترنت ثبت شده‌اند. بیش‌تر سانسور اینترنتی در این کشور شامل سایت‌های سیاسی و بالاخص سایت‌های مربوز به کردهاست. یکی از مسایل جالب توجه در این کشور فیلتر شدن سرویس‌های رایگان ایمیل همچون هات‌میل است تا کاربران را به استفاده از ایمیل‌های مشخصی وادار کند. محتوای ایمیل‌ها در سوریه بررسی می‌گردد. طبق آمار گزارش‌شده تا کنون دو نفر به خاطر فعالیت علیه دولت سوریه بر روی اینترنت در زندان به سر می‌برند.
• کانادا: کشور کانادا یکی از ۱۰ کشور برتر در زمینه ارتباط اینترنتی‌ست. تمامی قوانین مربوط به کنترل محتوا در این کشور مربوط به مبارزه با تروریسم است و پس از واقعه ۱۱ سپتامبر شدت یافته است. ISPها بر طبق قانون این کشور موظف به ثبت فعالیت‌های اینترنتی کاربران به مدت ۶ ماه هستند. این مساله مخالفت‌هایی را از میان گروه‌های مختلف به همراه داشته و این آفراد آن را نوعی نقض حریم شخصی توسط قوانین دولتی می‌شمارند.

• ایران: و… فیلترینگ همچنان ادامه دارد!!!

منابع و مراجع:
– آی‌تی ایران
– ایرنا
– ایتنا
– شرق
– بی.بی.سی
– سایت گزارش‌گران بدون مرز